بررسي موانع اقتصادي توسعه زنجيره ارزش شتر در ايران و ارائه پيشنهادات سياستي

شتر به‌عنوان دامي سازگار با شرايط سخت زيستي و توليدكننده‌ي محصولاتي مانند شير و گوشت با خواص منحصر به فرد و كيفيت بالا، نقش مهمي در تامين امنيت غذايي مردم جهان دارد. اهميت اين دام در تامين خوراك، بهبود شرايط اقتصادي و ايجاد اشتغال در نواحي خشك و نيمه‌خشك كره‌ي زمين دوچندان است. شترداري در ايران از سابقه‌ي زيادي برخوردار است اما در سال‌هاي گذشته پرورش اين دام مطابق با رويكردهاي اقتصادي و بهره‌برداري‌ كارا نبوده. به‌طوري‌كه برخلاف ظرفيت‌هاي سرشار اقليمي و زيستي براي توليد شتر در كشور، سهم توليدي اين دام در ميان ساير دام‌ها بسيار ناچيز است. در اين پژوهش به بررسي و دسته‌بندي علت‌هاي عدم تكميل زنجيره‌ي ارزش شتر در كشور و غفلت از اين دام اقتصادي پرداخته شد. براساس يافته‌هاي اين پژوهش سه مانع مهم زيرساختي و اقتصادي توسعه‌ي زنجيره ارزش شتر در كشور عبارت از الف) كمبود نژادهاي پربازده به دليل كم توجهي و غفلت از اصلاح نژاد شتر، ب) فقدان زيرساخت‌هاي كشاورزي و صنعتي در زنجيره ارزش شتر و ج) نابساماني، ناكارايي اقتصادي و شكست بازار محصولات شتر در كشور است. به منظور رفع هريك از موانع بيان شده اهم پيشنهادات سياستي و اجرايي مطرح شد. تاسيس پژوهشكده‌هاي تحقيقات و به‌نژادي شتر، همكاري بخش خصوصي و دانشگاه‌ها در امر اصلاح نژاد شتر با هدف افزايش عملكرد، ايجاد صندوق‌ها و ساختارهاي مالي براي تامين طرح‌هاي اقتصادي زنجيره ارزش شتر، اصلاح قوانين مرتبط با فعاليت در زمينه‌ي شتر در كشور و تسهيل مجوزهاي كسب و كار مربوطه، تكميل پيوندهاي پسين و پيشين زنجيره‌ي ارزش شتر در كشور از تامين نهاده تا صنايع فراوري محصولات خوراكي، پوشاكي، بهداشتي، درماني و صنايع دستي شتر در كشور از جمله اين پيشنهادات است.