ارزيابي اثرات نامتقارن نرخ بهره بين‌بانكي بر نرخ ارز در اقتصاد ايران

Evaluation of the Asymmetric Effects of Interbank Interest Rates on The Exchange Rate in Iran s Economy

سياست‌هاي پولي توسط سياست‌گذاران و برنامه‌ريزان براي نيل به اهداف كلان اقتصادي نظير حفظ ارزش پول ملي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. اين سياست‌ها با استفاده از ابزارهاي مختلف مانند نرخ بهره براي كنترل مقدار پول در گردش تدوين مي‌شوند. در اين ميان بانك مركزي با استفاده از نرخ بهره بين‌بانكي موضع سياست پولي خود را نشان مي‌دهد و مسير حركت اهداف سياست‌هاي پولي كشور را مشخص مي‌كند. حال اين سؤال پيش مي‌آيد كه تغييرات اين نرخ در كوتاه‌مدت و بلندمدت چه تأثيري بر نرخ ارز دارد و آيا اين تأثير متقارن است؟ در اين راستا پژوهش حاضر بر آن است با بهره‌گيري از رهيافت خودرگرسيو با وقفه‌هاي توزيعي غيرخطي (NARDL) و داده‌هاي ماهانه نرخ ارز و نرخ بهره بين‌بانكي (12 -1401: 1-1388) به اين پرسش‌ها پاسخ دهد. نتايج اين مطالعه حاكي از آن است كه تأثير نرخ بهره بين‌بانكي بر نرخ ارز غيررسمي در ايران هم در كوتاه‌مدت و هم در بلندمدت نامتقارن مي‌باشد. در كوتاه‌مدت اجراي سياست انقباض پولي در قالب افزايش نرخ بهره مي‌تواند نرخ ارز بازار غيررسمي را در حد محدود كاهش دهد و كاهش نرخ بهره اثر مثبت و معني‌داري بر نرخ ارز دارد و اين اثر در حدود يك درصد است. اما در بلندمدت افزايش نرخ بهره بين‌بانكي نمي‌تواند نرخ ارز را به طور معني‌داري تحت تأثير قرار دهد درحالي‌كه كاهش آن موجب مي‌شود تا افزايش نرخ ارز در بازار غيررسمي رخ دهد.

Monetary policies are used by policymakers to achieve macroeconomic goals such as maintaining the value of the national currency. These policies are developed using various tools such as interest rates to control the amount of money. In the meantime, the central bank shows its monetary policy position by using the interbank interest rate and determines the direction of the country s monetary policy goals. Now the question arises, what effect do the changes in this rate have on the exchange rate in the short-term and long-term, and is this effect symmetrical? In this regard, the present research aims to answer these questions by using the Non-linear Autoregressive Distributed Lag (NARDL) and monthly data of exchange rate and interbank interest rate (1401-12: 1388-1). The results of this study indicate that the effect of the interbank interest rate on the market exchange rate in Iran is asymmetric both in the short term and in the long term. In the short term, the implementation of the monetary contraction policy in the form of an increase in the interest rate can reduce the exchange rate of the market to a limited extent, and the decrease in the interest rate has a positive and significant effect on the exchange rate, and this effect is about one percent. But in the long run, the increase in the interbank interest rate cannot significantly affect the exchange rate, while its decrease causes the increase in the exchange rate in the market.