اثرات نامتقارن قيمت رمزدارايي‌ها بر نرخ ارز در ايران

Asymmetric Effects of Cryptocurrency Prices on the Exchange Rate in Iran

در فصل اقتصادي معاصر، رمزدارايي‌ها از جذابيت‌هايي بالايي برخوردار بوده و يك راه‌حل ساده و سريع براي چالش‌هاي مالي در كسب‌وكارها محسوب مي‌شوند. آن‌ها به‌عنوان راه‌حل‌هايي براي پرداخت كم‌هزينه‌تر، به‌عنوان جايگزيني براي دسترسي به سيستم مالي و نيز به‌عنوان جايگزيني براي پول ملي در كشورهايي با تورم و نوسانات نرخ ارز بالا، معرفي‌شده‌اند. با توجه به زيرساخت‌هاي ضعيف مالي در اقتصادهاي كمتر توسعه‌يافته، امكان بروز خطرات مالي و تهديدات امنيت اقتصادي دور از ذهن نيست؛ بنابراين، آن‌ها بايد مانند ساير دارايي‌ها از منظر ريسك و نظارت ارزيابي شوند تا سياست‌گذاري‌هاي صحيحي در اين مورد اتخاذ شود. كشور ما نيز در مواجهه با اين پديده نوين سياست‌هايي را بكار گرفته كه بدوي است و با لحاظ اثرات رمزدارايي‌ها بر متغيرهاي اقتصادي ازجمله نرخ ارز، امكان توسعه سياست‌گذاري‌ها وجود خواهد داشت. اين مطالعه با هدف تجزيه‌وتحليل اثرات كوتاه و بلندمدت قيمت رمزدارايي‌ها بر نرخ ارز در ايران انجام شده است، در اين ميان امكان وجود اثرات نامتقارن با استفاده از روش خودرگرسيون با وقفه‌ي توزيعي غيرخطي (NARDL) و داده‌هاي فصلي از ابتداي سال 1392 تا انتهاي سال 1402 مدل‌سازي شده است. نتايج برآوردها نشان داد كه در كوتاه‌مدت اثر قيمت رمزدارايي‌ها بر نرخ ارز نامتقارن بوده و منفي است اما در بلندمدت، متقارن و مثبت است.

In the contemporary economic landscape, cryptocurrencies are highly attractive and are considered a simple and quick solution for financial challenges in businesses. They have been introduced as cheaper payment solutions, as an alternative means to access the financial system, and as a substitute for national currencies in countries experiencing high inflation and exchange rate fluctuations. Due to the weak financial infrastructure in less developed economies, the possibility of financial risks and threats to economic security is a concern that cannot be ignored. Therefore, cryptocurrencies should be evaluated like other assets from the perspective of risk and supervision in order to adopt correct policies in this regard. Faced with this new phenomenon, our country has implemented policies that are rudimentary. By considering the effects of cryptocurrencies on economic variables, including the exchange rate, it will be possible to develop more effective policies. This study aims to analyze the short and long-term effects of cryptocurrency prices on the exchange rate in Iran, including the possibility of asymmetric effects using the nonlinear autoregressive distributed lag (NARDL) model and seasonal data from 2013 to 2023. The results of the estimations show that in the short term, the effect of cryptocurrency prices on the exchange rate is asymmetric and negative, but in the long term, it is symmetrical and positive.