مراحل مختلف محاسبه عدم قطعيت و اهميت آن در اندازه گيري‏هاي تجزيه‏ اي

Different stages of uncertainty calculation and its importance in analytical measurements

عدم قطعيت در اندازه گيري به نوع ميزان دقت اندازه گيري را براي ما تعيين مي‏كند و محاسبه آن در اندازه گيري‏هاي كمي،يكي از مباحث مهم در صنايع و آزمايشگاه‏هاي آناليز به شمار مي رود.در اين مقاله سعي شد به زبان ساده نحوه محاسبه عدم قطعيت در اندازه گيري را مورد بررسي قرار دهيم. محاسبه عدم قطعيت با توجه به نوع اندازه گيري كار زمان بري است كه نياز به دقت فراوان دارد. با اين وجود دستورالعمل شش مرحله‏اي كه در اين مقاله آورده شده ، فرآيند يكپارچه است كه در حوزه‏هاي مختلف قابل بهره برداري است. براساس اين دستورالعمل، اصولي مدون و يكپارچه براي محاسبه عدم قطعيت در مسائل گوناگون روش‏هاي تجزيه‏اي بكار برده مي شود. به اين ترتيب نتايج به دست آمده از اندازه گيري از ضريب اطمينان بالايي برخوردار خواهد بود.در اين مقاله بدليل اهميت اين پارامتر در اندازگيري‏هاي كمي، مراحل شش گانه محاسبه عدم قطعيت كه شامل مشخص كردن فرآيند اندازه گيري و معادله آن، شناسايي و تعيين دقيق منابع عدم قطعيت در اندازه گيري، كمي كردن منابع عدم قطعيت ،دسته بندي منابع عدم قطعيت در اندازه گيري ، تبديل منابع عدم قطعيت به انحراف معيار معادل و محاسبه عدم قطعيت تركيبي مي باشد بطور كامل آورده شده است.

Uncertainty in the type of measurement determines the accuracy of the measurement for us,and its calculation in quantitative measurements is one of the important topics in industries and analysis laboratories.In this article, we tried to examine the method of calculating uncertainty in measurement in simple language. Calculating the uncertainty according to the type of measurement is a time-consuming task that requires great accuracy. However, the six-step instruction presented in this article is an integrated process that can be used in various fields. Based on this instruction, codified and integrated principles are used to calculate uncertainty in various problems of analytical methods. In this way, the results obtained from the measurement will have a high reliability factor. In this article, due to the importance of this parameter in quantitative measurements, the six stages of uncertainty calculation, which include specifying the measurement process and its equation, identifying and accurately determining sources of uncertainty in measurement, quantifying sources of uncertainty, and categorizing sources Uncertainty in measurement, conversion of sources of uncertainty into equivalent standard deviation and calculation of combined uncertainty are given in full.