ارزيابي مناطق مستعد به فرسايش خاك با استفاده از GIS: مطالعه موردي شهرستان شيراز

Areas prone to soil erosion in Shiraz county basin using GIS

فرسايش خاك باعث كاهش بهره‌ وري محصول و ظرفيت ذخيره آب مي شود و به طور مستقيم و غيرمستقيم باعث آلودگي آب مي شود. فرسايش خاك به يك مشكل در سراسر جهان تبديل شده است، و با افزايش نگراني ها در مورد محيط زيست، تحقيقات در مورد فرسايش خاك و سياست‌هاي حفظ خاك آغاز شده است. فرسايش خاك به توليد كشاورزي، كيفيت آب منابع شرب، سلامت اكوسيستم در زمين، ارزش زيبايي شناختي مناظر تاثير مي‌‌گذارد. رويكردهاي درك تغييرپذيري فضايي شدت فرسايش براي بهبود مديريت كاربري اراضي مهم هستند. اين تحقيق به تهيه نقشه فرسايش خاك و ارزيابي شدت فرسايش پذيري خاك در حوضه‌ي شهرستان شيراز با استفاده از مدل RUSLE كه توسط يك سيستم GIS پشتيباني مي‌شود، استفاده شده است. براي اين منظور ابتدا داده‌ها و اطلاعات مورد نياز تهيه و پس از آماده‌سازي در سيستم اطلاعات مكاني با استفاده از مدل RUSLE و عوامل موثر نقشه‌ي مناطق مستعد به فرسايش‌پذيري خاك تهيه شد. عوامل موثر شناسايي شده در اين تحقيق شامل عامل فرسايش بارندگي، عامل فرسايش پذيري خاك، عامل طول شيب و ضريب شيب و عامل پوشش زمين است. نتايج ارزيابي مناطق فرسايش‌پذيري خاك در حوضه‌ي شهرستان شيراز نشان داده است مناطق با خطر زياد فرسايش با مساحت 1870.31 كيلومترمربع و معادل 18.14% از منطقه مورد مطالعه است. بر اساس اين نتايج مي‌توان درباره مديريت و نحوه استفاده از زمين و افزايش بهره وري محصولات كشاورزي و مكان‌يابي سكونتگاه هاي شهري و روستايي تصميم‌گيري كرد.

Soil erosion reduces crop productivity and water storage capacity and directly and indirectly causes water pollution. Soil erosion has become a worldwide problem, and with increasing environmental concerns, research on soil erosion and soil conservation policies has begun. Soil erosion affects agricultural production, water quality of drinking sources, the health of the ecosystem on the ground, and the aesthetic value of landscapes. Approaches to understand the spatial variability of erosion intensity are important for improving land use management. This research has been used to prepare a soil erosion map and evaluate the intensity of soil erodibility in the Shiraz basin using the RUSLE model supported by a GIS system. For this purpose, first the required data and information were prepared and after preparation in the spatial information system using the RUSLE model and the effective factors of the map of the areas prone to soil erosion. The effective factors identified in this research include rainfall erosion factor, soil erodibility factor, slope length factor, slope factor and land cover factor. The results of the assessment of soil erodibility areas in Shiraz city basin have shown that there are areas with high risk of erosion with an area of 1870.31 square kilometers and equal to (18.14%) of the studied area. Based on these results, it is possible to make a decision about the management and the way to use land and increase the productivity of agricultural products and the location of urban and rural settlements.