تهيه و كاربرد كتابخانه طيفي منطقه قيرلو براي اكتشاف نفت ( شمال غرب ايران)

Producing and application of Ghirlu spec. lib. for oil exploration (NW of Iran)

هدف از اين پژوهش، توليد كتابخانه طيفي منطقه قيرلو از توابع شهرستان گرمي (دشت مغان) مي بااشد كه با هدف شناسايي آثار دياژنز و تراوش سيالات نفتي بكار رفته است. معمولا براي پردازش تصاوير ماهواره اياز طيف هاي پيش فرض استفاده ميشود و اين امر موجب افزايش خطاي ناشي از تداخل طيفي مي گردد. اما با تهيه و بكارگيري كتابخانه طيف محلي، تشخيص دياژنز و تراوش سيال با دقت و صحت مكاني بيشتري انجام شده و پردازش تصاوير ASTER نتايج مطلوبي را بدست ميدهد. لذا براي سهولت كار و كاهش هزينه هاي تحقيق، از دپوي نمونه هاي مديريت اكتشاف استفاده گرديد و آماده سازي نمونه ها، آناليز و توليد كتابخانه طيفي در دانشگاه تربيت مدرس انجام شد. پردازشي كه با استفاده از كتابخانه طيفي قيرلو و به روش نقشه بردار طيفي بعمل آمد، مويد تراوش مواد آلي در يك سازند كنلگومرايي و آغشته به كاني هاي رسي و مارن است كه بعنوان پوش سنگ منطقه مورد مطالعه شناخته ميشود. در امتداد درز و شكاف هاي اين سازند، آثار فراواني از ژيپس و كانيهاي كربناتي مشاهده ميشوند كه در زمينه اشباع از قير طبيعي قرار گرفته اند. تداخل طيفي اين كانيها با آثار ناشي از هوازدگي و سيالات گرمابي زياد است، به همين دليل طيف هاي سازمان زمين شناسي آمريكا و دانشگاه جان هاپكينز براي شناسايي اين مناطق مناسب نيستند و بر حسب ضرورت با طيف هاي محلي جايگزين ميشوند. بدين ترتيب با نمونه برداري و سنجش طيفي بيش از يكصد نمونه از واحدهاي زمين شناسي منطقه قيرلو، شواهد جديدي از وجود دگرساني و دياژنز مرتبط با ذخاير هيدروكربني در شمال اين منطقه يافت شد كه براي ارتقاي كيفي نقشه هاي زمين شناسي و كاهش ريسك پي جويي ها كاربرد دارد.

The purpose of this research is to produce the spectral library of Ghirlu region (Germi, Moghan plain), which is used to identify the effects of diagenesis and seepage of petroleum fluids. Default spectra are usually used to process satellite images and this increases the error caused by spectral interference. However, by preparing and using the local spectral library, diagnosis of diagenesis and fluid seepage is done with greater accuracy and spatial precision, and the spectral processing of ASTER images gives ideal results. Therefore, in order to ease the work and reduce the research costs, the NIOC samples was used and sample preparation, analysis and spec.lib production was done in TMU. The processing that was done using the Ghirlu spec.lib and the spectral angle mapper (SAM) technique, confirms the seepage of organic matters in a conglomeratic formation mixed with clay and marl minerals, which is known as the Cap-rock of the studied area. Along the fissures and cracks of this formation, many traces of gypsum and carbonate minerals can be seen, which are saturated with natural bitumen. The spectral interference of these minerals with effects caused by weathering and hydrothermal fluids is high, for this reason the spectra of the USGS and JHU are not suitable for identifying these areas and they are necessarily replaced with local spectra. Thus, by sampling and spectral measurement of more than one hundred samples from Ghirlu geological units, new evidence of alteration and diagenesis related to hydrocarbon deposits in the north of this region were found, which are used to improve the quality of geological maps and reduce the risk of exploration.