پتانسيل ­يابي­ آب زيرزميني در يك حوضه خشك برپايه تكنيك­هاي سنجش از دور، سيستم اطلاعات جغرافيايي و تصميم ­گيري چندمعياره

Groundwater potential in an arid basin through RS, GIS, and MCDM

سفره ­هاي آب زيرزميني منبع اصلي تأمين آب براي ساكنان مناطق خشك از جمله دشت گوهركوه واقع در خشك ­ترين حوضه آبريز ايران است. بارش سالانه اندك با تغييرپذيري بالا و نرخ تبخير بالا در اين منطقه تجربه مي­شود. با اين وجود، دارايي ­هاي قابل توجه از آب زيرزميني در اين منقطه يافت مي­شود. اين مطالعه بر شناسايي پتانسيل آب زيرزميني با استفاده از تكينيك­هاي سنجش از دور، سيستم اطلاعات جغرافيايي و تصميم­ گيري چندمعياره متمركز است.براي اين منظور، نُه لايه موضوعي(ليتولوژي، زمين­شناسي، تراكم زهكشي، گراديان شيب، ارتفاع، پوشش گياهي، تراكم خطواره، كاربري زمين و بارش) بر اساس مرور ادبيات موضوع، انتخاب و توليد گرديده­ است. پس از اختصاص وزن و تعيين رتبه از طريق فرايند تحليل سلسله مراتبي، تلفيق لايه­هاي موضوعي به وسيله همپوشاني وزن­دار انجام گرفته است. نتايج نشان داد كه 60 درصد از منطقه مورد مطالعه داراي پتانسيل متوسط تا خيلي ­خوب است كه به نهشته­ هاي آبرفتي عهد حاضر، تراكم زهكشي، شيب و توپوگرافي پايين نسبت داده مي­شود. اعتبارسنجي نقشه پتانسيل آب زيرزميني با استفاده از داده­هاي موقعيت و عملكرد چاه­ هاي حفرشده، از طريق منحني مشخصه عملكرد سيستم(ROC) تعيين گرديد. ناحيه زير منحني (AUC)، 815/0 را نشان داد. نتايج اميدوارانه بود و مي­تواند اطلاعات ارزشمندي را براي تصميم­گيران در خصوص حفظ و مديريت پايدار منابع آب زيرزميني فراهم كند.

Ground water aquifers are the primary source of water supply for the local populations in arid regions as an example of Goharkoh plain located in the driest drainage basin of Iran, since high evaporation rates and low rainfall are experienced in the region. Groundwater assets are receiving a lot of attention as a result of the growing need for water due to agricultural expansion. This study is centered on identifying the potential of grounwatre utilizing an integrated multi-criteria decision analysis and geospatial tools to map groundwater potential zones (GWPZs). For this purpose, nine thematic layers (lithology, geology, drainage density, slope gradient, elevation, vegetation, lineament density, land use and precipitation) have been selected and produced based on the literature review. Criteria were first weighted using the Analytical Hierarchical Process (AHP) method and then combined by weighted overlay analysis. The results concluded that 60% of the investigated area (southwestern parts) showed moderate to very high potentials, attributed to alluvial deposits, low drainage density, slope and elevation. The results of calculating the area under the curve (AUC) of the receiver operating characteristic (ROC) curve were 81.5 percent, with relatively good predictive accuracy. The results were promising and highlighted that such integrated analysis is decisive and can be implemented in any region facing similar groundwater expectations and management.