مروري بر اثرات گياهان دارويي بر دام و طيور در ايران

A Review of the Effects of Medicinal Plants on Livestock and Poultry in Iran

طب سنتي دامي، دانش بومي دامداران و عشاير مناطق مختلف مي‌باشد كه در درمان دام‌ها از مواد طبيعي به خصوص گياهان در دسترس، استفاده مي‌كند. استفاده از گياهان دارويي به جاي آنتي‌بيوتيك ها به دليل خواص چندگانه آنها در پيشگيري و درمان بسياري از بيماري هاي دام و طيور مي‌تواند فوايد زيادي داشته باشد. براي مثال اين گياهان براي از بين بردن شپش و انگل هاي جلدي، درمان زخم هاي عفوني و عميق و درمان كوليت و نفخ در دام ها استفاده مي‌شوند. شناخت پتانسيل هاي گياهي هر منطقه راهي براي جبران كمبود منابع علوفه اي و استفاده بهينه از منابع خوراكي آن كشور مي‌باشد. با توجه به تاثير اين گياهان دارويي در توليد و سلامت دام و طيور، ضروري است تا از اين منابع با ارزش در راستاي بهبود راندمان توليد و كاهش مصرف داروهاي شيميايي در صنعت پرورش دام و طيور بهره برد. تحقيق مروري حاضر با هدف بررسي اثرات گياهان دارويي مختلف بر دام و طيور ايران انجام شده است. براي اين منظور از مقالات مرتبط داخلي و از پايگاه هاي داده ي مركز اطلاعات علمي جهاد دانشگاهي (SID)، موسسه استنادي و پايش علم و فناوري جهان اسلام (ISC) و Irandoc جستجو و جمع آوري اطلاعات انجام شد. در مجموع 48 تحقيق با تاكيد بر منابع جديد داخلي انتخاب شد. نتايج نشان مي دهد كه با اينكه گياهان دارويي زيادي در جيره دام ها مورد آزمايش قرار گرفته و نتايج اميدبخشي هم در پي داشته اند ولي هنوز گياهان دارويي زيادي نيز مورد مطالعه قرار نگرفته اند كه در صورت بررسي مي‌توانند به عنوان بخشي از رژيم غذايي يا دارويي بي خطر براي دام ها و متعاقب آن انسان مورد استفاده قرار گيرند.