بررسي اثر نانو ذرات اكسيد منگنز و نانو ذرات اكسيد روي بر جوانه زني بذر گياه كاسني

Investigating the effect of manganese oxide nanoparticles and zinc oxide nanoparticles on chicory seed germination

گياه كاسني با نام علمي Cichorium intybus از ديرباز داراي خواص دارويي و غذايي گوناگون بوده و به جهت اهميت كاربردي كاسني، اين گياه در مناطق وسيعي از دنيا كشت داده مي شود. به همين جهت افزايش كيفي و كمي محصول ناشي از كشت اين گياه بسيار با اهميت مي باشد. نانو تكنولوژي بدليل توليد ذراتي با ابعاد نانو با خواص متفاوت آنها بسيار مهم مي باشند. بدين منظور در اين پژوهش تجربي اثر دو نانو ذره اكسيد منگنز و اكسيد روي بر درصد جواني زني بذر اين گياه مورد بررسي قرار گرفت. ابتدا پس از ضدعفوني كردن بذرها با محلول هيپو كلريت سديم 2%، در محلول نانو ذرات اكسيد روي و منگنز در دوز هاي 05/0 ، 01/0 و 1/0 گرم در ليتر به مدت دو ساعت غوطه ور شده سپس با آب مقطر شستشو داده شدند. تعداد گروه ها به همراه گروه كنترل هفت عدد بود. پس از آن بذرها به پتري ديش روي كاغذ صافي منتقل شدند. محلول پاشي با دوز هاي مربوطه هر دو روز يكبار به ميزان 5/0 سي سي توسط اسپري براي هر پتري ديش صورت گرفت. پس از آن درصد جوانه زني با استفاده از فرمول مربوطه محاسبه و با نرم افزار SPSS 21 و آزمون واريانس يكطرفه مورد سنجش قرار گرفت. در نتايج مربوط به سنجش درصد جوانه زني همسو با افزايش دوز 01/0 و 05/0 گرم در ليتر اثر افزايشي مشاهده شد كه براي دوز 05/0 ماكزيمم بود به اندازه اي كه اختلاف معني داري در حد P 0.001 مشاهده شد. اما با افزايش دوز به 1/0 گرم در ليتر، اثرات سمي و كاهشي در نتايج درصد ميزان جوانه زني مشاهده شد. نتايج فوق براي هر دو نانو ذره همسو بود. اگرچه در مورد نانو ذره اكسيد منگنز شديد تر بود. در گياهان عنصر روي و منگنز از عناصر مهم مي باشند بدين لحاظ براي رشد و زيست گياهان و جانوران ضروري مي باشند. يون روي در تمامي گروه هاي آنزيمي وجود داشته و از اين لحاظ كاملا منحصر بفرد مي باشد. فلز منگنز اگرچه براي گياهان كم مصرف مي باشد اما بسيار ضروري بوده و در فعاليت هاي گوناگون گياه موثر مي باشد. منگنز در زنجيره هاي انتقال الكترون گياه شركت داشته و در ساخت و ساز كلروفيل موثر مي باشد و موجب اكتيو شدن 35 آنزيم در گياه مي شود. بعلت استفاده گسترده از كودهاي گوناگون امروزه نگراني هاي زيادي در مورد آلايندگي آنها بوجود آمده است. مصرف بي رويه كودها موجب تنش هاي آلاينده و محدود كننده اي شده كه فعاليت هاي رشد و نمو و تكثير گياه را با اختلال روبرو مي نمايد. از اين رو در مورد عناصر ضروري براي گياهان هر دو سوي كم يا زياد بودن ميزان آنها مهم بوده، موجب پديد آمدن اثرات منفي بر گياهان شده كه ناشي از كمبود يا سميت عنصري خاص مي باشد. با توجه به نتايج حاصل از اين پژوهش پيشنهاد مي شود دو نانو ذره اكسيد روي و اكسيد منگنز در دوز 05/0 گرم در ليتر بعنوان كود مورد استفاده قرار بگيرند.