مردم گياه شناسي شيرين بيان (Glycyrrhiza glabra L.) در ايران

Ethnobotany of Glycyrrhiza glabra L. in Iran

منابع گياهي براي تأمين نيازهاي مردم از زمان هاي گذشته مورد استفاده قرار مي گرفته است. دانش گياه شناسي نقش مهمّي در توسعه داروهاي جديد ايفا مي نمايد و مردم گياه شناسي نقش مهمّي در توسعه داروهاي جديد دارد. از ديرباز از شيرين بيان در بسياري از كشورها در طب سنّتي استفاده مي شده است. در اين مطالعه از دانش مردم ايران در جهت روشن نمودن خواص گياه شيرين بيان و كاربردهاي رايج آن در ميان مردم استفاده شد. تعداد هفتاد و سه نفر از مردم ايران پرسشنامه مربوط به دانش دارويي شيرين بيان را پر نمودند كه حدود 84% آن را زنان و حدود 16% آن را مردان تشكيل داد. اكثر افراد مشاكت كننده در بازه سني كمتر از 30 سال گزارش شده است. بيش از 65% شركت كنندگان آشنايي كامل با گياه شيرين بيان داشتند، و حدود 35% از اين افراد با گياه آشنايي نداشتند. طول دوره مصرف و بهبودي كامل براي 60% از افراد 10 روز و كمتر گزارش شد. مردم از شيرين بيان براي درمان عفونت هاي معده و روده، بيماري هاي ريوي، سردرد، اسپاسم عضلات و رماتيسم، زخم و التهاب دهان، چشم و دستگاه تناسلي، سرطان استفاده مي كنند. ريشه (56%)، ساقه (15%)، گل (10%) و ميوه (8%) بيشترين استفاده را در ميان مردم در درمان بيماري ها را داشته است. بر اساس نظر شركت كنندگان در اين مطالعه، طرز استفاده از گياه مذكور بيشتر به صورت دمنوش (55%)، جوشانده (25%) و پودر (9%) مي باشد.