مديريت وفرماندهي در قرآن و نهج البلاغه و آموزه هاي ديني

دنياي كنوني دنياي توسعه در پيوند با ناامنيها است.براي تحقق امنيت و تأمين نيازهاي توسعهاي در آيندهي جامعه، حضور هوشيارانه و مؤثر نيروهاي مسلح در عرصههاي گوناگون،به ويژهدر حوزه دفاعي نيازي ضروري است.لذا قائم نمودن سازمان نيروهاي مسلح بر مبناي تعاليم رفتار علوي، در جهت اداره امور از اهميت بالايي برخوردار است. (امام علي(ع))كه در تلقّي صحيح ديني پس ازپيامبر اكرم(ص) بزرگترين مفسّر قرآن و معارف ديني به شمارميرود، در نهج البلاغه بيانات ارزندهاي در تبيين مؤلفه هاي آمادگي دفاعي فرماندهي و مديريت نظامي با تأكيد بر سرمايه انساني، با محوريت آموزه هاي اصيل قرآن و سنّت وجود دارد كه شناسايي آنها مورد توجه نويسندگان پژوهش حاضر قرارگرفته است. لذا اين پژوهش با روش تحليل محتواي كيفي به منظور بازشناسي جايگاه حقيقي مؤلفه هاي آمادگي دفاعي در نهج البلاغه، به شناسايي و تحليل اين مؤلفه هاي پرداخته است. به اين ترتيب با مطالعه سطر به سطر كتاب نهج البلاغه911كد مفهومي كشف و با تركيب مفاهيم مرتبط در نهايت91مؤلفه تشكيل و سپس اين مؤلفه ها از نظر فراواني و درصد فراواني نسبي و تجمعي مفاهيم تشكيل دهنده آنها مورد محاسبه قرار گرفت كه در نتيجه در مؤلفه هاي سرمايه انساني«تقوا»با درصدبيشترين فراواني را نسبت به ساير مؤلفه ها به خود اختصاص داده و بارزترين ويژگي فرماندهان و مديران نظامي از نظر فراواني در كلام حضرت علي(ع) است و مؤلفه«انتقادپذيري»با فراواني209درصد از كمترين فراواني برخوردار بوده اند. مديريت اسلامي داراي مبنا وشاخص هاي ارزنده اي ميباشد كه در قرآن كريم به صراحت بيان گرديده و تمامي مديران جهت اجراي مديريت اسلامي نيازمند اين شاخص ها ميباشند . همه به اندازه توانشان مكلف هستند. تفويض مسؤوليت به زيردستان بايد بر اساس توانايي‌هايشان باشد و به همان مقدار از ايشان انتظار داشت. خداوند، خطاب به پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي‌فرمايد: و بدين سان شما را امتي ميانه‌رو قرار داديم تا ناظر بر اعمال مردم باشيد. مديريان و رهبران بايد بر كارها و عملكرد زيردستان خود نظارت داشته باشند.