مفهوم يگانگي و بيگانگي در انديشة مولانا و ساير مكاتب فكري با تكيه بر انديشة هربرت ماركوزه

مفهوم از خودبيگانگي را معمولاً در سير تـاريخ انديشـه و نـه در قالـب مكاتـب بررسـي مي‌كنند. در اين زمينه معمولاً هگل و انديشه‌هاي وي به عنوان نقطـه عطفـي در نظـر گرفتـه مي‌شود؛ هر چند پيش از وي انديشمنداني همچون ژان ژاك روسـو نيـز كـم و بيش به اين مسئله پرداخته ‌است. انسـان در طول تاريخ، هرچه بيشتر، نه به واسطة خويش كه بـه واسـطة مصـنوعات خـود و يـا تحـت سـيطرةساختارهاي غالب، كسب هويت كرده است. همين مسئله موجـب شـد كـه انديشـمندان مختلفي از جمله مولوي در قرن هشتم خورشيدي و هربرت ماركوزه در آستانة دوران مـدرن، خطـر از خـودبيگـانگي بشـر را گوشـزد كنند. اين جستار بر آن است كه با روش تحليلي-مقايسه‌اي و با نگاهي به ديدگاه‌هاي اين دو انديشمند، بيگانگي را واكاويده مقايسه‌اي بين نگاه ديني و نگاه جامعه شناختي در باره‌‌ي از خود بيگانگي داشته باشد.