مفهوم زندگي و مرگ در غزليات شمس

از ديرباز در فرهنگ هاي مختلف جوامع بشري، صاحبان قلم و انديشه به مسائل اصلي و مباحث اساسي از جمله مقولة مرگ و زندگي در آثار خود پرداخته اند. اين امر در حوزة ادبيات، به ويژه ادب پارسي، نمود بارزتري داشته است. در اين ميان شاعري مانند مولوي كه پله هاي ادب و عرفان و فلسفه را، مرحله به مرحله تا ملاقات خدا پيموده و براي ديگر شاعران و نويسندگان به عنوان الگو مطرح است؛ نگرش او به موضوع مرگ و زندگي ديگرگونه بوده است. شايد بتوان نگرش مولانا به اين موضوع را به دو بخش قبل از آشنايي او با شمس و پس از آشنايي اش با وي تقسيم كرد كه غزليات شمس نيز كه نشانگر پختگي نگاه ويژه مولانا به جهان و پديده هاي مختلف از جمله مرگ و زندگي است مربوط به دورة دوم است. از نظر مولانا مرگ و زندگي جداي از هم نيستند و مرگ مرحله تكميلي از حيات چند لاية بشري است كه انسان عاشق عارف، براي رسيدن به محبوب ازلي، خود به استقبال آن مي-رود. در اين مقاله سعي شده است به روش توصيفي–تحليلي، با بررسي دقيق غزليات ديوان شمس، موضوعات زندگي و مرگ، رابطه آن دو و لازم و ملزوم بودنشان نشان داده شود.