تبيين نقش طرح‌واره‌هاي ناخودآگاه در شكل‌گيري و ادراك محرميت در سلسله مراتب فضايي

معماري علاوه بر كالبد ظاهري خويش داراي جنبه‌هايي است كه در پاسخ به نيازها و انتظارات ذهني انسان شكل مي‌گيرد. طرح‌واره‌ها به عنوان مخزني از احساسات، شناخت و گزينه‌هاي رفتاري براي درك محيط، به كار مي‌روند. محرميت تعريف كردن فضا به گونه‌اي است كه در دو جنبه كالبدي و معنايي داراي مرز و حريم باشد. هدف از نگارش اين مقاله، تبيين نقش طرح‌واره‌هاي ناخودآگاه در ادراك و شكل‌گيري محرميت در سلسله مراتب فضايي توسط كاربر مي‌باشد. نوع اين پژوهش، كاربردي و از نظر ماهيت كيفي بوده و جمع‌آوري داده‌ها به روش كتابخانه اي مي باشد. در جهت بررسي محرميت در سلسله مراتب فضايي، هفت طرح‌واره غالب كه پس از تحليل پرسشنامه با افراد به دست آمد، انتخاب گرديد. سپس برمبناي طرح‌واره‌هاي برگزيده از طريق مصاحبه با هر يك از افراد و همين طور متخصصان طرح‌واره‌درماني، نوع و دلايل انتخاب فضا در ارتباط با محرميت در سلسله مراتب فضايي توسط كاربر، مورد تحليل قرار گرفت و در نهايت ترجيحات فضايي افراد بر اساس طرح‌واره‌ها در سه جدول، ارائه گرديد. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه افراد با طرح‌واره‌ي استحقاق كمترين ميزان محرميت و افراد با طرح‌واره معيارهاي سختگيرانه به صورت متوسط و همين طور افراد با طرح‌واره‌هاي شكست، آسيب‌پذيري، رهاشدگي، بي‌اعتمادي و طرد اجتماعي به بيشترين ميزان محرميت در فضاها نياز دارند.