بررسي رابطه ادبيات و محيط زيست در اشعار معاصر

Investigating the relationship between literature and environment in contemporary poems

با نگاه زيست محيطي به ادبيّات مي توان ضمن واكاوي و ارزيابي نگاه انسان به طبيعت و چگونگي تعامل او در طول تاريخ با طبيعت پيرامون خويش، زمينه را براي شكل گيري آثاري فراهم آورد كه با در نظر گرفتن ملاحظات زيست محيطي نگرش تازه اي به طبيعت عرضه كنند. در اين پژوهش با مطالعه آثار برخي از شاعران معاصر همچون نيما يوشيج، سهراب سپهري و احمد شاملو ضمن بررسي نگاه اين شاعران به طبيعت، تأثير و تقابل ادبيات و محيط زيست، رويكرد شاعران نسبت به مباحث و مسائل زيست محيطي و همچنين روابط انسان با طبيعت بررسي شده است. درباره دست آورد اين پژوهش بايد گفت؛ شعر نيما ،سراسر يگانگي با طبيعت است كه ميتوان آن را حاصل نگاه دقيق و آميختگي او با طبيعت دانست در نظر ،نيما انسان و طبيعت دو جزء جدايي ناپذيرند در شعر نيما طبيعت با عناصر زيباي خود همواره مايه آرامش نشاط و شادماني بشر بوده است.در شعر سهراب نيز وجود انسان بسيار كمرنگ است؛ اما در مقابل به محيط پيرامون توجه ويژه اي دارد. او با بازگشت به طبيعت به دنبال سادگي گذشته و مناظر بكر طبيعي ،است ارتباط سپهري با طبيعت ارتباطي بي واسطه است، سهراب با تأمل در هستي به مرحله جديدي از آگاهي و تجربه دست يافته است؛ اين آگاهي موجب شده تا در برابر طبيعت و مظاهر آن فروتني پيشه كند و همواره حامي حقوق محيط پيرامون باشد. شاملو، كودك انسان را عصاره اي از پيوند اساطيري عناصر طبيعت ميداند او در انتظار روزهايي روشن و سراسر مهرباني است؛ روزهايي كه عشق و دوستي بر همه جاي جهان حكم فرما شود تا جايي كه ساير جانداران نيز از اين عشق و مهرباني بهره مند شوند. به طور كلي شاعران ميتوانند با شيوه هاي بياني ،مختلف مشكلات زيست محيطي را به تصوير بكشند و راهي براي بيرون رفت از بحران هاي زيست محيطي ارائه دهند.