تأثير داستان حي بن يقظان ابن طفيل بر داستان نويسي در غرب

Ibn Tufail s Hayy ibn Yaqdhan effect on story writing stories in West (The story of Robinson Crusoe as an example)

رمان رابينسون كروزو يكي از معروف‌ترين رمان‌هاي انگليسي است و زندگي شخصي را به تصوير مي‌كشد كه تنها در جزيره‌اي دور افتاده زندگي مي كند، اين داستان شباهت‌هاي زيادي با داستان حي بن يقظان اثر معروف ابن طفيل دارد، به احتمال زياد، دوفو در نگارش رمان خويش تحت تأثير داستان حي بن يقظان قرار داشته است. ترجمه انگليسي داستان حي بن يقظان تنها چند سال قبل از نگارش رمان رابينسون كروزو، به چاپ رسيد و مورد توجه بسياري از ادباي غربي قرار گرفت. تأثيرپذيري دوفو از ابن طفيل، در همه جاي داستان او قابل مشاهده است. اما بين اين دو داستان تفاوت‌هايي وجود دارد كه ممكن است اين تأثيرپذيري را كمرنگ كند. تفاوت اين دو داستان در اين است كه ابن طفيل نگاهي عرفاني و فلسفي دارد، اما دوفو نگاهي كاملا مادي دارد. همچنين قهرمان داستان در رمان رابينسن كروزو زماني كه وارد جزيره ناشناخته مي‌شود بيست سال دارد، اما قهرمان داستان حي بن يقظان از روزهايي ابتدايي تولد به جزيره ناشناخته پا مي‌گذارد. البته بايد گفت اين تفاوت‌ها نمي‌تواند باعث شود كه تأثيرپذيري دوفو را انكار كنيم بلكه دليل تفاوت‌هاي اين دو داستان نوع نگاه متفاوت دو نويسنده است، چون دوفو يك نويسنده اروپايي با ديد مادي است و طبيعي است كه داستان او نيز مادي باشد و با خيال‌پردازي‌هاي ابن طفيل كه يك نويسنده شرقي و مسلمان است، متفاوت باشد.