اهميت بررسي هم گرايي ادبيات تطبيقي و نقد ادبي

The importance of examining the convergence of comparative literature and literary criticism

ادبيات تطبيقي از بدو تولد در قرن نوزدهم تا دهه ي شصت قرن بيستم، تحت سيطره ي مكتب اثبات گراي فرانسوي بود كه ادبيات تطبيقي را بخشي از تاريخ ادبيات مي دانست. در سال 1958م، رنه ولك- نظريه پرداز، مورخ نقد ادبي و استاد ادبيات تطبيقي دانشگاه ييل- با انتشار مقاله ي «بحران ادبيات تطبيقي» به مخالفت با مكتب فرانسوي پرداخت و جريان نويني را در مطالعات ادبيات تطبيقي بنياد نهاد. ولك با تأليف كتاب هفت جلدي تاريخ نقد جديد در زمره ي پيشگامان نقد نو به شمار مي آيد. او معتقد است ادبيات پديده اي جهاني، و ادبيات تطبيقي مطالعه ي ادبيات در فراسوي مرزهاي ملي و زباني است. به نظر او، ادبيات تطبيقي همان ادبيات است و بس، بدون هيچ صفت محدود كننده اي. براي پژوهش ادبي به ملاك هايي براي داوري و ارزش يابي نياز داريم. به بيان ديگر، هر ارزش يابي اساساً عملي انتقادي است. به اين ترتيب، هيچ پژوهش ادبي بدون نقد امكان پذير نيست. بر اساس سخنان ولك، مكتبي جديد در ادبيات تطبيقي شكل گرفت كه آموزش نظريه و نقد ادبي را سرلوحه ي كار خود قرار داد. در بخش پاياني شمّه اي از فعاليت هاي گروه ادبيات تطبيقي فرهنگستان زبان و ادب فارسي را خواهيم گفت و اولين شماره ي ويژه نامه ي ادبيات تطبيقي را به اختصار معرفي خواهيم كرد.