تاريخچۀ مختصري از مانويت و هنر مانوي و تاثير آن بر فرهنگ و هنر ايراني

A brief history of Manichaeism and Manichaean art and its impact on Iranian culture and art

مانويت آييني است كه آن را تلفيقي از آيين هاي مسيحي، بودايي، زردشتي و گنوسي دانسته اند. هويت اصلي اين آيين كشمكش ميان دو نيروي خير و شر مي باشد و از آيين هاي دوبن نگر محسوب مي شود. با بررسي متون و آثار هنري به جا مانده از اين آيين كه چه به صورت ديوارنگاره ها و چه به صورت منابع مكتوب در نواحي مختلف آسيا به جا مانده، مي توان شباهت ها و نشانه هايي از آراء مانوي و هنر مانوي در آيين و فرهنگ و هنر ايراني يافت. اين پژوهش با شرح مختصري از تاريخچه و اصول و عقايد دين ماني، نگاهي خواهد داشت به تاثيري كه مانويت بر هنر و فرهنگ ايراني داشته است.

Manichaeism is a mystical religion that is a combination of Christian, Buddhist, Zoroastrian and Gnostic religions. The main characteristic of this religion is the conflict between the two forces of good and evil and it is considered as a dualistic cosmology. By study the texts and artworks that remained from this religion, which is in the form of murals and written sources in different parts of Asia, one can find similarities and signs of Manichaean ideas and art, in Iranian religion, culture and art. This study, with a brief description of the principles and beliefs of Manichaeism based on some remaining texts of this religion, will deal with the impact that Manichaeism had on Iranian culture, art and mysticism.