بررسي تاثير اوضاع سياسي و فرهنگي عهد غزنويان و سلجوقيان بر‌ شعر سنايي‌

Investigating the influence of the political and cultural conditions of the Ghaznavian and Saljukian eras on Sana i poetry

شاعران مانند ديگر اعضاي جامعه، پرورش يافته جامعه زمان خود هستند، پس آنها منعكس‌كننده مسائل سياسي، اجتماعي و فرهنگي دوران خود هستند و از طرف ديگر، چون ادبيات هر ملتي از درون آن جامعه اقتباس مي‌شود. پس براي شناخت جامعه، بهترين منبع مراجعه به اشعار شاعران همان عصر است. سنايي شاعري است نگران دنياي پيرامون خود و سخت در ستيز با كاستيها و نارواييهاي اجتماعي و بيداد حكّام و فرمانروايان؛ و همين نكته، عامل برتري شعر او نسبت به ديگر سروده‌هاي داراي مضمون سياسي و اجتماعي در زبان فارسي شده است. وي از شاعراني است كه با اقشار مختلف جامعه خود سروكار داشته است و در قصايد خود با انتقاد از اين قشرها، اوضاع اجتماعي زمان خود را به خوبي به خواننده منتقل مي كند. دوران حكومت غزنويان به خصوص در زمان محمود غزنوي كه مصادف بود با لشكركشي به سرزمينهاي مختلف، باعث ايجاد روابط خاصي در جامعه شده بود. سختگيري با مردم، سبب بروز رفتارهاي پيچيده اجتماعي ميشد و فاصله هاي طبقاتي را بيشتر مي‌كرد. در قرن ششم در عصر غزنويان و سلجوقيان در شعر فارسي، تحولاتي رخ داد كه به‌تبع اين تحولات، مناسبت هاي اجتماعي وارد شعر شاعران شد و شاعران با نگاه نو به انسان و جامعه، ارزش بيشتري به‌مسائل اجتماعي و انسان قائل شدند. اين نگاه نو در اشعار سنايي مشهود است و وي يكي از شاعران پيشتازي است كه بدون هيچ واهمه‌اي هويت‌ واقعي‌ طبقات مختلف‌ جامعه‌ را برملا ساخته و شعرش را در خدمت‌ جامعه‌ و بيان دردهاي مردم بي‌پناه قرار داده است. او در اشعارش از ظلم‌ حاكمان ظالم‌، جهل‌ و ديوسيرتي طبقات مختلف