تاريخ بيهقي و هويت ملي

Beyhaqi history and national identity

تاريخ بيهقي روايتي از تاريخ سياسي، اجتماعي و فرهنگي ايران زمين در سده‌هاي ميانه است. بدين سبب مي توان مظاهري از هويت فرهنگي را در آن واكاوي كرد. بيهقي در زمانه اي به سر مي برد كه روزگار استيلاي تركان غزنوي بود و به سبب زمينه و زمانۀ تاريخي، از جهت نژادگي از يك سو، و اطاعت از خليفگان عباسي، از سوي ديگر، شاكله هاي هويت ملي در نگاه غزنويان رو به افول بود. بيهقي نيز برخاسته از اين مكتب و روزگار است و طبيعي است كه عناصر قوام بخش هويت ايراني، به تمامي، در آثار او نمود نداشته باشد و سويه هاي تبيين شرعي و سياست عربي در قياس با هويت ايراني، مشهود به نظر آيد؛ اما با اين حال، برخي از جنبه هاي هويت ايراني در تاريخ بيهقي نمودار است كه از مهم ترين آن ها، زبان فارسي و هويت زباني است. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه در روزگار گسترش زبان عربي و رواج واژگان تركي و بيگانه، بيهقي زبان فارسي را تثبيت كرد. اشارات مستمر بيهقي به آداب و رسوم ايران باستان و ذكر پادشاهان كهن ايران، از ديگر مؤلفه هاي هويت فرهنگي ـ تاريخي قوم ايراني است كه در تاريخ بيهقي با آن مواجهيم.

Beyhaqi history is a narrative of the political, social and cultural history of Iran in the Middle Ages. For this reason, manifestations of cultural identity can be analyzed in it. Beyhaqi lives in a time when the Ghaznavid Turks conquered, and due to the historical background and time, due to ethnicity on the one hand, and obedience to the Abbasid caliphs, on the other hand, the forms of national identity in the eyes of the Ghaznavids It was declining. Beyhaqi also originated from this school and era, and it is natural that the elements of Iranian identity are not fully reflected in his works, and the strains of Sharia interpretation and Arab politics are evident in comparison with Iranian identity. However, some aspects of Iranian identity can be seen in the history of Beyhaghi, the most important of which is the Persian language and linguistic identity. The results of this research showed that in the era of the expansion of the Arabic language and the spread of Turkish and foreign words, Beyhaqi established the Persian language. Beyhaqi s continuous references to the customs of ancient Iran and the mention of the ancient kings of Iran are other components of the cultural-historical identity of the Iranian people that we encounter in Beyhaqi s history.