ارزيابي محدوديت هاي بستر خاك در فضاي سبز شهر اهواز و مديريت آن ها

فضاي سبز در حيات و پايداري شهرها اهميت زيادي دارد و تاثيرات فيزيكي، طبيعي و اجتماعي مهمي در سيستم شهري، دارا است. تهيه بستر خاكي مناسب و رفع محدوديت هاي آن در مورد گياهان چند ساله از جمله درختان، كه ريشه دهي عميق دارند و پس از كاشت، عمليات اصلاحي اندكي براي بهبود شرايط خاك آنها قابل اجراست، اهميت ويژه مي‌يابد. هدف از اين پژوهش بررسي محدوديت‌هاي خاك‌ و ارايه‌ي راه‌هاي حذف(كاهش) آن، در پارك‌هاي شرق رودخانه كارون در شهر اهواز است. بدين منظور، شكل ظاهري زمين، تراكم، ضعف عمومي و عدم شادابي گياهان كشت شده، احتمال وجود مشكلات و محدوديت ها در افق هاي زيرين خاك اين مناطق، مورد بررسي قرار گرفت. سپس، ويژگي هاي شيميايي(هدايت الكتريكي، پ-هاش، درصد ماده آلي، درصد آهك كل، ظرفيت تبادل كاتيوني، غلظت نيتروژن كل، فسفر قابل جذب، سديم و پتاسيم قابل جذب، و نسبت جذب سديم و درصد سديم تبادلي) و فيزيكي(بافت خاك، درصد سنگريزه، چگالي ظاهري خاك، درصد رطوبت اشباع خاك و آب قابل دسترس گياه) افق هاي اين خاك رخ ها، اندازه گيري گرديد. نتايج اين تحقيق نشان داده است كه مهم‌ترين محدوديت‌هاي موجود خاك در منطقه مورد مطالعه به ترتيب شوري و سديمي بودن، جنس خاك (عمق، بافت و تراكم خاك)، زهكشي و سطح ايستابي و حاصل‌خيزي و فقر مواد غذايي است. براي رفع محدوديت هاي شوري و سديمي مي توان از روش هاي آبشويي، كاربرد شوري شكن، خاكبرداري و خاكريزي، مواد بهساز(گچ و گوگرد) و برگزيدن گونه هاي مناسب بهره برد. در برخي از مناطق، حجم مفيد خاك به دليل وجود نخاله هاي ساختماني كاهش يافته است كه اين محدوديت با انجام عمليات زيرشكن با مته‌هاي مخصوص چال كود، قابل رفع مي باشد و ريشه‌ها مي‌توانند از همين نقاط نفوذ يا رشد عمودي داشته باشند. محدوديت عمق خاك در مناطقي كه سطح ايستابي بالا است با عمليات زهكشي قابل حل است. مهمترين مشكل در حاصل‌خيزي خاك كمبود فسفر و پتاسيم در خاك‌هاي منطقه است. اين مشكل با افزودن كودهاي فسفره و پتاسه برطرف مي‌گردد. بهترين راه تغذيه درختان و درختچه‌ها كه داراي ريشه عمقي هستند، افزودن مواد مغذي به خاك در چال كود‌ها مي‌باشد.