كليدواژه :
آينده‌پژوهي , مباني نظري , آموزش عالي , ساختارهاي علمي.
چكيده فارسي :
دانشگاه‌ها و مراكز آموزش عالي هر جامعه نماد بالاترين سطح علم و فرهنگ آن جامعه محسوب مي‌شوند؛ بنابراين آموزش عالى كشور بايستي، مبدأ تحولات علم و فرهنگ باشد. احياى هويت تمدنى و پيشرفت جمهورى اسلامى، مستلزم رشد متوازن و همه جانبۀ ابعاد علمى، فرهنگى، سياسى و اجتماعى كشور است كه در مسير تعالى آن، آموزش عالى كشور نقش پيشران و موتور محركه را برعهده خواهد داشت؛ لذا پيش‌بيني تحولات آينده آن، از ضرورت‌هاي كشور محسوب مي‌شود. براي ارزيابي تحولات آتي، آينده‌پژوهي بهترين بستر را براي شناخت و پيش‌بيني آينده فراهم مي‌آورد. براي اين نوع از مطالعه بايد مباني سازوكارهاي آن را شناخت و چارچوبي نظري براي آن ارائه كرد. بدين‌منظور در اين مقاله به مباني نظري و تحليل ساختارهاي علمي آينده‌پژوهي در آموزش عالي پرداخته شده است. در اين مقاله پايه‌ها يا اركان آينده‌پژوهي در بستر آموزش عالي مبتني بر مؤلفه‌هاي سند اسلامي شدن دانشگاه‌ها مورد تأكيد است. سؤال اصلي اين است كه آينده‌پژوهي در آموزش عالي داراي چه مباني نظري است؟ و ساختارهاي علمي آن چگونه قابل تحليل است؟ در اين پژوهش از اسناد و مدارك علمي با تكنيك فيش‌برداري و روش توصيفي-تحليلي استفاده شده است. به منظور تحليل آيندۀ آموزش عالي، مبتني بر آينده‌پژوهي بايد اظهار داشت كه جداي از زمينۀ اصلي تحليل وضعيت و ساختارهاي مورد تأكيد علمي آينده‌پژوهي در آموزش عالي در اينجا بر اساس دو محور اصلي پايه‌هاي آينده‌پژوهي و همچنين بسترهاي آموزش عالي شكل مي‌گيرد (تأكيد بر مديريت، استاد، دانشجو، برنامه‌ريزي آموزش، برنامه‌ريزي پژوهشي و فناوري و نيز برنامه‌ريزي فرهنگي و تربيتي، مبناي مطالعه در زمينه آموزش عالي است). در ارزيابي مؤلفه‌هاي آينده‌پژوهي علاوه بر توجه به اهداف، مفروضات و معرفت‌شناسي آينده‌پژوهي، بايد به پايه‌هاي اصلي آن نيز توجه نمود.
چكيده لاتين :
Universities and higher education centers of any society are the symbol of the highest level of science and culture of that society; therefore, higher education in the country should be the source of scientific developments and culture. The revival of the civilizational identity and development of the Islamic Republic requires balanced and comprehensive growth of the scientific, cultural, political and social dimensions of the country, in the path of which higher education of the country will play the role of driving force; Therefore, predicting its future developments is considered one of the necessities of the country. In order to evaluate future developments, future research provides the best platform for recognizing and predicting future. For this type of study, it is necessary to know the basics of its mechanisms and to provide a theoretical framework for it. To this end, this study discusses the theoretical foundations and analysis of scientific structures of future studies in higher education. This article emphasizes the foundations or pillars of futures studies in the context of higher education based on the components of the document of Islamization of universities. The main question is what are the theoretical foundations of futures studies in higher education? And how can its scientific structures be analyzed? In this research, scientific documents with descriptive and analytical method and card index writing technique have been employed. In order to analyze the future of higher education, based on futures studies, it should be stated that apart from the main context of analyzing the status and emphasized, scientific structures of future studies in higher education, it is formed on two main axes of futures studies, foundations and higher education contexts (the emphasis is on management, professor, student, education planning, research and technology planning, cultural and educational planning and the basis of study in the field of higher education). In evaluating the components of futures studies, it is necessary to recognize the main foundations of future studies besides paying attention to its goals, assumptions and epistemology.
