نگاهي تطبيقي بر وجود در قضايا از ديدگاه فرگه و آيت الله مصباح

فرگه فرد اثرگذاري بر جريان فلسفي جاري –يعني فلسفه تحليلي- است و گزاره‌هاي وجودي گزاره‌هاي دامنه‌دار و ذو اثري در هر نظام فلسفي هستند. فرگه با تشبيه گزاره هاي وجودي به گزاره هاي عددي به اين نتيجه مي رسد كه وجود محمولي درجه دوم و صرفا قابل حمل بر مفاهيم است، نه اشياء. استدلال وي، با ابتنا بر ثبوت شيء لشيء بودن گزاره‌هاي وجودي، اين است كه اگر وجود بر اشخاص به منزله يك محمول و ويژگي درجه اول حمل شود، گزاره‌هاي وجودي موجبه، همان گو و سالبه آن‌ها خود متناقض خواهد بود. اين سخن نتايج فلسفي زيادي دارد. اگر هليه بسيطه نداشته باشيم، سخن از اشتراك مفهوم وجود، اصالت وجود و...زائد خواهد بود. در اين نوشتار به مقايسه اين ديدگاه با ديدگاه آيت‌الله مصباح، پرداخته و نشان داده شده كه استدلال فرگه از اثبات اين مطلب كه مفاد گزاره‌هاي وجودي، ثبوت شيء لشيء است ناتوان بوده و در حقيقت اين گزاره ها ثبوت الشيء است همچنين وجود محمول درجه دوم نيمتواند باشد زيرا وجود اولا و بالذات به اشخاص و پس از آن به انواع و اجناس تعلق مي گيرد و اين سخن پايه بودنِ شخصيه بودنِ گزاره هاي وجودي را برميتابد