تغيير هويت برنامه درسي در عصر پسا كرونا

از اواخر سال 1398 بود كه با ظهور و گسترش سريع ويروس كوويد 19 در ايران و بسياري از كشورها، جهان درگير يك پاندمي و بحران شد. دولت‌ها آن‌چنان‌كه كاهاپي (2020)، اكتن (2020) نيز بدان اشاره كرده‌اند، به‌منظور جلوگيري از شيوع گسترده اين ويروس و تبعات ناشي از آن‌كه به مرگ جمعي از شهروندان مي‌انجاميد، تصميم گرفتند تا به قرنطينه شهرها يا تعطيلي مشاغل و اصناف و دوركاري در سازمان‌ها و نهادهاي دولتي و غيردولتي مبادرت ورزند تا بدين ترتيب با به حداقل رساندن رفت‌وآمدها، بر شرايط وخيم پيش‌آمده مسلط شده و اوضاع را به كنترل خود درآورند. پيرو اين دستور كار، نهاد تربيت و آموزش از پايين‌ترين سطح آن يعني مهدكودك‌ها تا بالاترين سطح آن يعني دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي نيز در ابتدا با تعطيلي موقت مواجه شده و سپس به مدد تكنولوژي و ابزارهاي ديجيتال و استفاده از ظرفيت اينترنت، با بهره‌گيري از آموزش مجازي در عوض آموزش حضوري به فعاليت خود ادامه دادند. اگرچه ظهور كرونا، بهره‌گيري از تكنولوژي و استفاده از ظرفيت شناخته و ناشناخته آن در امر ياددهي يادگيري در ايران را سرعت بخشيد و به دليل عدم آمادگي و عدم آشنايي بسياري از مجريان برنامه‌هاي درسيِ از پيش تعيين‌شده و عدم تطبيق آن با شرايط و امكانات جديد، مشكلات و اختلال‌هايي را نيز در امر ياددهي- يادگيري موجب شد، اما حضور اين مهمان ناخوانده يعني رسانه‌هاي اطلاعاتي جديد، انقلاب يا چرخشي تحولي در نظام آموزشي و ركن ركين آن يعني برنامه درسي را رقم زد. تبيين اين چرخش تحولي در برنامه‌هاي درسي كه ماهيت و هويت آن را با تغييراتي مواجه ساخته است، موضوع موردبحث در اين مقاله است؛ بنابراين سؤال اساسي در اين مطالعه اين است كه ماهيت و ويژگي‌هاي برنامه درسي در عصر پساكرونا چيست و يا به‌عبارت‌ديگر چه ويژگي‌هايي آن را از برنامه درسي در عصر پيش از كرونا متمايز مي‌سازد؟