بررسي تطبيقي اهداف حكومت ديني در قرآن و عهدين

اديان ابراهيمي يهوديت، مسيحيت و اسلام درباره حكومت ديني، اهداف و مسائل پيراموني آن به اندازه كافي سخن گفته اند. بخش بزرگي از اين سخنان برگرفته از متون مقدس اين اديان است. فقراتي چند از تنخ به عنوان متن مقدس يهوديت و فرازهايي از بايبل (كتاب مقدس) به عنوان متن مقدس مسيحيت و همچنين آياتي از قرآن كريم به عنوان متن مقدس اسلام عزيز به اين امر مهم توجه داشته اند. اهداف حكومت ديني در دو بخش اهداف مادي و معنوي قابل طرح هستند. اهداف معنوي و اخروي حكومت ديني از نگاه سه دين يادشده نمي تواند چيزي جز اهداف بعثت انبياي الاهي باشد؛ زيرا بر اساس متون مقدس اين سه دين حضرات موسي و عيسي(ع) و حضرت محمد(ص) به ترتيب به عنوان بنيانگذاران يهويت، مسيحيت و اسلام هدفي جز رساندن انسان به سعادت و تحقق امور پسنديده و بازداشتن از امور ناپسند نداشته اند. قرآن مجيد يكي از اهداف پيامبر اكرم(ص) را توصيه به انجام كار پسنديده و بازداشتن از كار ناپسند دانسته است (أعراف/157). در برخي از فقرات تنخ نيز مي خوانيم كه خداوند انبيا را فرستاد تا به انسان ها تعليم دهند كه چه كاري پسنديده و چه كاري ناپسند است. بخشي از ده فرمان تورات شامل چنين احكامي است (خروج 20: 12-17). در بخش عهد جديد كتاب مقدس نيز آمده است: «اما مي گويم به روح رفتار كنيد، پس شهوات جسم را بجا نخواهيد آورد؛ زيرا خواهش جسم به خلاف روح است و خواهش روح به خلاف جسم و اين دو با يكديگر منازعه مي كنند به طوري كه آنچه مي خواهيد، نمي كنيد.» (رساله به غلاطيان 5: 16-17) مقاله پيش رو، در صدد است تا اهداف حكومت ديني را بيشتر ناظر به امور معنوي تبيين كند. يكي از روش هاي اين تبيين مي تواند در قالب اهداف بعث انبياي اديان ابراهيمي بين آيات قرآن كريم و فقرات عهدين مقايسه شود.