بررسي ذكر در نهج البلاغه و بازتاب آن در مثنوي معنوي

ذكر در لغت به معناي ياد كردن است اما در عرفان اسلامي در مفاهيم ژرف تري به كار برده شده است. حضرت علي (ع) كه خود قطب عالم عرفان هستند، ذكر را در مفاهيمي چون عنصري زداينده ي پاكي ها، پناه و انيس آدمي، مايه ي تربيت دل و تبديل مزاج روحاني به كار برده اند و آن را وسيله ي روشني، شنوايي و بينايي دل مي دانند و از نظر بلند ايشان، هنگامي كه فرد با ذكر تجلي مي يابد، داراي الهام مي شود و به مقامي مي رسد كه خداوند با او سخن مي گويد و از رازهاي نهان آگاه مي شود. به بياني ديگر فرد بدين وسيله به بالاترين درجه ي عرفان، يعني شهود باطني مي رسد. با نگاهي كلي به آثار مولانا، چنين بر مي آيدكه انديشه هاي حضرت امير (ع) در شكل گيري تفكر او نقش پررنگي داشته است. در اين مقاله تلاش نگارنده بر آن است تا بازتاب نگاه حضرت علي (ع) به ذكر را در انديشه ي مولانا بررسي كند.