بررسي وضعيت زبان نوشتاري در بين دانش‌آموزان پايه چهارم مراكز استثنايي استان همدان

هدف كلي اين پژوهش ساخت و هنجاريابي آزمون سنجش زبان بيان نوشتاري است. آزمون سنجش زبان بيان نوشتاري داراي پنج مقوله شامل: املاي با كلمه؛ املاي با جمله‌خواني؛ دستور زبان فارسي؛ فصاحت يا سلاست جمله و داستان نويسي است.جامعه آماري‌ اين پژوهش را كليه دانش‌آموزان پاية چهارم شهرستان‌هاي استان همدان تشكيل مي‌دهند كه تعداد آنان برابر با 48501 نفر است. حجم نمونه پژوهش با استفاده از فرمول مورگان برابربا 386=n نفر محاسبه شد كه با احتساب جنسيت (386×2) و دو فرم الف و ب آزمون به1000 نفر افزايش يافت. در اين پژوهش از روش نمونه‌گيري چند مرحله‌اي منظم براي انتخاب مناطق و مدارس نمونه و از روش نمونه گيري تصادفي براي انتخاب دانش آموزان نمونه استفاده شد. مشخصات روان سنجي فرم هاي آزمون با استفاده از ضرايب همبستگي پيرسون وتوافقي كندال؛ ضريب هماهنگي كرونباخ؛ روش تحليل عاملي و آزمون استنباط آماري t مستقل بررسي شد. نتايج داوري‌ها در مورد محتواي فرم‌هاي الف و ب آزمون چند گزينه‌اي و ملاك‌هاي ارزشيابي پاسخ‌هاي سؤالات انشايي نشان داد كه جملگي آنها از روايي محتوايي بسيار بالا برخوردارند.همچنين نتايج حاصل از اجراي روش تحليل عاملي نشان داد كه با حذف 6 سؤال از فرم الف و 7 سؤال از فرم ب پايه چهارم كه داراي بار عاملي كمي بودند، فرم‌هاي آزمون سنجش زبان بيان نوشتاري از روايي سازه مناسبي برخوردارهستند. نتايج حاصل از محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ نيز نشان داد كه ضرايب اعتبار فرم الف پايه چهارم برابر با 86/0 ؛ فرم ب پايه چهارم برابر با 90/0 است كه نشان دهنده قدرت آزمون در پيش‌بيني اختلالات زبان بيان نوشتاري است. اعتبار قضاوت داوران درمورد پاسخ سؤالات انشايي نيز به ترتيب برابر با 85/0 و 76/0 بود.نتايج آزمون t نيز نشان داد كه تفاوت ميانگين دانش‌آموزان دختر و پسر پايه هاي چهارم در زبان بيان نوشتاري از لحاظ آماري معنادار نيست. از اين رو براي هر دو جنس يك نرم استاندارد يكسان تهيه شد.درمجموع يافته ها نشان داد كه فرم‌هاي آزمون سنجش زبان بيان نوشتاري با توجه به برخورداري از سطوح بالاي روايي و نيز ضريب اعتبار، ابزار بسيار مناسبي جهت استفاده در كلاس درس توسط معلم است. معلمان با اجراي فرم‌هاي آزمون و نيز با مراجعه به نرم‌هاي استاندارد به راحتي مي‌توانند اختلال زبان بيان نوشتاري در دانش‌آموزان را تشخيص دهند.