بررسي آموزش برمبناي نقشه مفهومي در يادگيري كودكان

هدف از اين پژوهش، بررسي آموزش بر مبناي نقشه مفهومي در يادگيري كودكان بود. نقشه مفهومي مي تواند به عنوان يك راهبرد يادگيري قدرتمند كه هم روابط بين عناصر محتوا و هم رابطه بين دانش جديد و قديم را بازنمايي يا ترسيم كند، در نظر گرفته شود. در اين مطالعه مروري، از مقاله هاي چاپ شده در مجلات داخلي و خارجي موجود در پايگاه هاي اطلاعاتي (ISI، Pubmed، Elsevier، ProQuest، Google Scholar، Scopus، Iran Medex، Web of Science) در محدوده سال هاي 2011 تا 2020 استفاده شد. جستجوي مقاله ها به طور عمده و با استفاده از كليدواژه هاي نقشه مفهومي، يادگير در كودكان و معادل انگليسي آنها (Concept map، Children s learning) انجام گرديد. فرايند انتخاب مقالات بر اساس اين راهبرد انجام شد: در انتهاي جستجو، تعداد 70 مقاله به دست آمده و از بين 40 مقاله پس از غربالگري عنوان و چكيده، 25 مقاله پس از مطالعه چكيده و 15 مقاله پس از بررسي متن كامل مقالات كنار گذاشته شدند و در نهايت 10 مقاله واجد معيارهاي ورود به مطالعه شناخته شد. نتايج نشان داد نقشه مفهومي افزون بر اينكه اطّلاعات پايه را منتقل مي كند، ارتباط ها، ساختارها و ويژگي هايي را كه قابل مشاهده نيستند نيز نمايش مي دهد. بنابراين اين روش، به خاطر سپردن، بازيابي و باز خواني اطّلاعات را به صورت دراز مدت آسان تر ساخته، امكان بازيابي ايده ها و ارتباط بين آنها را ايجاد مي كند. از سوي ديگر، نقشه مفهومي مي تواند به عنوان ابزاري در نظر گرفته شود كه مشخص كننده درك كودكان از موضوع باشد. اين ابزار دانش قبلي كودكان را در زمينه مورد آموزش توضيح مي دهد، يادگيري معنادار را براي بهبود پيشرفت كودكان تشويق مي كند و درك او را از مفهوم، اندازه گيري مي كند. اين روش به بناي درس در ذهن كودك كمك كرده و شيوه ي ارتباط بين بخش هاي مختلف يك موضوع را با هم در قالب يك ساختار يا طرح واره براي كودكان توصيف مي كند. نقشه مفهومي به كودكان كمك مي كند تا مفاهيم را ذخيره، دسته بندي و حفظ كنند و دروس مختلف را با يكديگر مرتبط سازند. اين ابزار به ويژه در موضوعات پيچيده تر مفيد است. آموزش بر مبناي نقشه مفهومي مي تواند در يادگيري كودكان نقش به سزايي داشته باشد.