بررسي و مقايسه پيشبيني رواناب در مدل هيدرولوژيكي SWAT با استفاده از سري داده هاي هواشناسي ايستگاهي و شبكه بندي شده در ايران

امروزه یكی از مهم ترین چالش های موجود در مدل های هیدرولوژیكی استفاده از داده های ورودی با صحت و دارای دقت زیاد است. صحت و دقت داده های بارندگی یكی از موارد تأثیرگذار در خروجی مدل های هیدرولوژیكی، برای مثال جریان رودخانه، است. این مقاله دو منبع مختلف از سری داده های بارندگی را با هم مقایسه و رابطه آن ها را با تعداد زیر حوزه های هیدرولوژیكی بررسی می كند. منطقه مورد مطالعاتی كشور ایران است كه با استفاده از مدل هیدرولوژیكی SWAT2009 و در محیط ArcGIS9.3 و الگوریتم SUFI-2 با دو سری داده های مختلف بارندگی: سری اول داده های بارندگی بدست آمده بیش از 151 ایستگاه هواشناسی در سراسر كشور، و سری دوم اطلاعات روزانه هواشناسی واحد تحقیقاتی اقلیم انگلستان یا CRU )www.cru.uea.ac.uk( 1درجه در مقیاس جهانی كه در منطقه مطالعاتی حدود 1211 ایستگاه باران سنجی می /5*1/ با مقیاس 5 شود. دوره مطالعاتی از سال 1891 تا 2112 با در نظر گرفتن سه سال اول به عنوان دوره آموزش مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. چهار پروژه برای منطقه ی مطالعاتی تعریف شد كه دو پروژه با سری داده های مشاهداتی با دو مرزبندی متفاوت از تعداد زیرحوزه ها به ترتیب 515 و 1258 ، و دو پروژه ی دیگر با سری داده های CRU با همان مرزبندی از زیرحوزه ها در دو پروژه ذكر شده قبلی ساخته شد. خروجی های بدست آمده از این چهار پروژه شبیه سازی شده را با داده های مشاهداتی دبی های رودخانه از 91 ایستگاه هیدرومتریك كشور مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج آماری با استفاده از معیار های ارزیابی استاندارد ناش ساتكلیف و - ضریب تعیین نشان داد كه دبی های شبیه سازی شده با استفاده از داده های CRU و تعداد بیشتر زیرحوزه ها مطابقت بیشتری با داده های مشاهداتی از ایستگاه های هیدرومتریك دارند. به طور كلی، اگر در مدل های هیدرولوژیكی داده های ورودی با صحت و دقت مكانی و زمانی بالا به كار برده شود، می توان گفت عدم قطعیت را در مدل های هیدرولوژیك به طور قابل توجهی كاهش داده می شود.