بررسي آستانه توپوگرافي فرسايش آبكندي در منطقه شكركلات واقع در اقليم نيمه خشك خراسان رضوي

يكي از روابط مورد استفاده در تحقيقات فرسايش آبكندي، روابط مربوط به آستانه توپوگرافي است كه تأثير شيب و مساحت حوزه آبخيز بر ايجاد و گسترش فرسايش آبكندي را مورد بررسي قرار مي دهد. در اين تحقيق آستانه توپوگرافي در ايجاد و گسترش آبكندها در منطقه آبكندي شكركلات با اقليم نيمه خشك سرد در سنگانه خراسان رضوي مورد بررسي قرار گرفته است. با انتخاب 33 آبكند معرف در منطقه شكركلات، اندازه گيري ميداني و محاسباتي حجم آبكندها، بررسي خاك پيشاني، پوشش گياهي، شيب و مساحت آبخيز خروجي و بالاي پيشاني هر آبكند، كاربري اراضي هر منطقه و دسته بندي آبكندها بر اساس همگن بودن توسط نرم افزار Mini tab ، رابطه تواني شيب و مساحت آبخيز آبكندهاي هر دسته با توجه به رابطه تواني S=aAb مورد بررسي قرار گرفت. در اين رابطه نماي منفي b نشان دهنده غالب بودن فرآيند رواناب سطحي و نماي مثبت b نشان دهنده تأثير بيشتر رواناب زيرسطحي در ايجاد و يا گسترش آبكند است. نتايج اين تحقيق نشان داد كه در ايجاد آبكندهاي شكركلات، فرآيند رواناب زيرسطحي نقش عمده داشته اما هم اكنون گسترش آبكندها توسط رواناب سطحي كنترل ميشود. علت آن گسترش آبكندها بهسمت نقاط شيب دارتر و كاهش فرصت نفوذ رواناب به درون خاك است.