مرور تجربيات مختلف ايران و جهان در زمينه تأثير زلزله بر سدها

خلاصه سدها از مهمترین سازه های مهندسي مي باشند كه مسأله حفاظت و نگهداری و ارزیابي مستمر عملكرد آنها در برابر مخاطرات محيطي از اهميت ویژه ای برخوردار مي باشد. از جمله مخاطرات ژئوتكنيكي زمين لرزه است و با توجه به قرار گرفتن كشور ما در منطقه زلزله خيز جهان، و افزایش تعداد سدهای كوچك و بزرگ در دست طراحي و ساخت، مسأله تأمين پایداری سدها در برابر زلزله از اهميت خاصي برخوردار است. چرا كه در صورت وقوع زلزلههای شدید، با مساله تخریب سدها و دیگر مسائل ناشي از آن، از قبيل سرازیر شدن سيلاب به نقاط مسكوني پایين دست محل و قطع شدن بخش قابل توجهي از آب مصرفي منطقه تحت تأثير مواجه هستيم. تحقيق حاضر یك مطالعه توصيفي كاربردی است كه پس از مروری بر ادبيات تخصصي موضوع، به بررسي تجربيات ایران و سایر كشورهای - جهان در زمينه اثر زلزله بر سدهای خاكي و بتني پرداخته و در نهایت درسهای فراگرفته را استخراج مي نماید. نتایج این تحقيق حاكي از آن است كه سدهای خاكي در طول زلزله های قوی هم رضایت بخش و هم ضعيف عمل نموده اند، كارایي سدهای بتني نيز با وجود برخي خسارات وارده نسبتاً رضایت بخش بوده و مسائل مربوط به پي بيشترین عامل شكست سدهای بتني بوده است؛ و بنابراین لازم است به طراحي سدها، آبگيری و بهره برداری از سدها مطابق استانداردها، و همچنين نصب سيستمهای هشدار دهنده در بالادست و پایين دست سدها توجه ویژه ای گردد. كلمات كلیدی: سد خاكی، سد بتنی، زمین لرزه، پایداری سد