حقوق شهروندي و نهج البلاغه

اين مقاله بر آن است تا با روش توصيفي و تحليلي به بررسي مباني، بستر، نوع، گستره، محتوا، غايت و عمق حقوق شهروندي، در نهجالبلاغه بپردازد. نتايج بررسيها بيانگرآن است نهجالبلاغه نگاه فراگيري درباره حقوق شهروندي ارائه ميدهد و مفاهيم در « حقوق شهروندي » مختلفي در جاهاي گوناگون از جمله در خطبهها ونامهها و حكمتها، به كار برده شده اند كه ناظر به جامعه اسلامياند. از ديدگاه حضرت علي(ع) در ميان حقوق الهي، بزرگترين حق، حق رهبر بر مردم وحقِّ مردم بر رهبر است. آن حضرت در جاهاي مختلف نهجالبلاغه راجع به توحيد و آيات و نشانههاي خدا سخن گفته و هستي شناسي مبتني بر توحيد خود را به نمايش گذاشته است و نگرش آن حضرت به شهروندي و حقوق و تعهدات مربوط به آن نيز ناشي از مباني مذكور و نگرش توحيدي مبتني بر دين است. از نظر علي(ع) دريك جامعهي اسلامي امكان استفاده و برخورداري از حقوق شهروندي براي تمام شهروندان وجود دارد. حضرت علي(ع) به مشاركت فعال شهروندان در عرصهي سياسي جامعه معتقد است و به نقش تعيين كنندهي خواست و ارادهي مردم در تعيين نوع حكومت و حاكميت باور دارد. امير مومنان چهارهدف و غايت مهم از شهروندي مد نظر دارد: برقراري عدالت، تأمين امنيت، تأمين رفاه شهروندان و جامعه و تربيت براي زمينه سازي رشد و تعالي انسانها