بررسي تطبيقي اسطوره در ادبيات و قالي ايراني

قالي از جمله هنرهاي كاربردي است كه از نمادگرايي و اسطوره بهرهي فراواني گرفته. طراحان قالي در دورههاي گوناگون و تحت تأثير دين، آئين، فرهنگ و ادبيات به طراحي نقوش مختلف پرداختهاند. از آنجا كه قالي يكي از مظاهر فرهنگ ايران است لذا پيوند آن با ادبيات كه همواره نقشي انكارناپذير در زندگي ايرانيان داشته است، دور از تصور نخواهد بود. اسطوره بهعنوان پديدهاي چندمعنايي از جهات مختلف مورد پژوهش قرار ميگيرد و بهدليل اصل چندگانه بودنش، الگوي بسياري از داستانها و اشعار است. بهواسطهي پيوند ادبيات و قالي از ديرباز، نقش اسطوره در اين هنر نيز قابل پيگيري ميباشد. از جمله نقوش اسطورهاي كه در قالي ايران استفادهي فراواني داشته است ميتوان به نقش جانوران گوناگون نظير طاووس، هدهد، اسب، سيمرغ، گاو، اژدها و... و همچنين قهرمانان ادبيات اسطورهاي ايران از قبيل رستم، اسفنديار، سهراب و... اشاره كرد كه در شعر شاعراني از جمله مولوي، فردوسي، حافظ، خواجوي كرماني و... قابل بررسي است. شاعران ايران همواره از تمثيل و نماد براي بيان مفاهيم عرفاني، ديني، معنوي و... خويش بهره ميگيرند. پيوند و تأثير قالي و ادبيات ايران در استفادهي مكرر از نمادهاي اسطورهاي از ديرباز وجود داشته است. در اين مقالهي توصيفي كه مطالب مورد نياز آن با استفاده از روش كتابخانهاي گردآوري شدهاند، سعي بر اين است كه به ارتباط ادبيات و قالي ايراني در استفاده از اسطورهها پرداخته شود.