تحليل چالشهاي دروني و بيروني خانوارهاي روستايي در بهره برداري پايدار از منابع طبيعي و نقش ترويج در آن: مطالعه موردي در روستاي قوزلو در شهرستان ماهنشان

خلاصه علي رغم اهميت منابع طبيعي، روند تخريب منابع طبيعي كشور، بويژه به دليل شيوه هاي كنوني بهره برداري، رو به افزايش است. اين مساله بكارگيري يك رهيافت مديريت پايدار منابع طبيعي را جهت حفظ، بهره برداري و توسعه اين منابع ضروري مي داند. اين پژوهش با هدف شناسايي عوامل موثر بر تخريب منابع طبيعي و ارائه راهكارهايي جهت مديريت آنها با تاكيد بر ترويج منابع طبيعي صورت گرفته است و يك مطالعه موردي مبتني بر يك رويكرد كيفي گرا در روستاي قوزلو واقع در شهرستان ماهنشان استان زنجان را با استفاده از فنون گروههاي متمركز، مصاحبه هاي نيمه ساختار يافته، و شيوه هاي ارزيابي سريع مشاركتي بكار گرفته است. يافته ها نشان داد كه دو نوع چالش دروني و بيروني خانوارهاي بهره بردار از منابع طبيعي را در روستا تحت تاثير قرار مي دهند. مهمترين چالش هاي ناشي از درون روستا عبارت بودند از: استفاده بي رويه از مراتع، عدم رعايت زمان مناسب چرا، چراي مفرط، وجود دام مازاد بر مراتع، و كم توجهي بهره برداران به اهميت و ارزش منابع طبيعي. همچنين عواملي همچون عدم پشتيباني سرمايه گذاري، سياستي، نهاده اي و ترويجي از خانوارهاي روستايي به عنوان چالشهاي بيروني مهمي محسوب مي گردند كه بهره برداران منابع طبيعي را تحت تاثير قرار مي دهند. با بكارگيري يك رهيافت ترويجي مبتني بر مديريت شبكه دانش در عرصه مديريت منابع طبيعي، مي توان ظرفيت خانوارهاي روستايي را در جهت استفاده و توسعه اين منابع به صورتي پايدار تقويت نمود. كلمات كليدي: ، پايدار،