مدلسازي تغذيه گرايي درياچه زريبار با رويكرد پويايي سيستم ها

جامعنگری و برخورد سیستمی در مدیریت كمیوكیفی منابعآب به علت افزایش مؤلفههای این سیستمها و پیچیدگی ارتباطات و اثرات متقابل آن ازاهمیت خاصی برخوردارند. به همین دلیل مدلسازی و مدیریت مسائل زیستمحیطی بویژه پدیده تغذیه- گرایی دریاچهها و مخازن، كار سادهای نیست)سمائی، 1333 (. با افزایش تغذیهگرایی دریاچهها و مخازن درسراسر جهان، نیاز به مدلسازی پیشبینانهی كیفیت آب افزایش یافته است. فسفروازت حاصل از فعالیتهای شهری و كشاورزی امروزه بعنوان عوامل اصلی تغذیهگرایی شناخته میشوند. هزاران سال طول میكشد تا فرآیند تغذیهگرایی بطور طبیعی رخ دهد، با این وجود این فرآیند میتواند با افزایش مواد مغذی ناشی از فعالیتهای انسان شتاب گرفته و به دنبال آن در آبهای طبیعی رشد گیاهی را برانگیزد)چاپرا، 1991 (. پویایی سیستم روشی برای حل مسائل با كمك شبیهسازی رایانهای است كه با درك چگونگی و چرایی پویایی مسائل و جستجوی سیاستهای مدیریتی برای بهبود شرایط موجود همراه میباشد. در اینجا دو متغیر مهم تغذیهگرایی در دریاچه زریبار كه شامل نیتروژن و فسفر میباشد، با روش پویایی سیستم و با استفاده از نرمافزار Vensim PLE مدلسازی شده است. منابع آلاینده این تحقیق دراثر فعالیتهای انسانی در بخشهای شهری و كشاورزی و دامپروری ایجاد شده است. بنابراین در مدل ارائه شده، 1 متغیر حالت جمیت، سطح زیر كشت، دامپروری، حجم آب دریاچه، حجم آب- زیرزمینی، میزان فسفر و ازت، برای مدت 9 سال و باگام زمانی هفتگی مدلسازی شده كه بدلیل دردسترس نبودن دادههای كیفی، صحتسنجی آن انجام نشده است. نتایج نشاندهنده تجمع بیشازحد ازت و فسفر و در نتیجه پتانسیل بالای تغذیه- گرایی دریاچه و تشدید آن در آینده میباشد.