مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - راهبردهاي مقابله با رانتخواري از منظر نظام حكومتي حضرت علي(عليه السلام)

چكيده فارسي :

راهبردها و سازوكارهاي مبارزه با انواع فساد در نظام اداري و اجرایی دولت همواره به عنوان یكی از مسائل اساسی كشورها و جوامع موردنظر بوده است. رانتخواري و بهرهگیري از برخی امتیازهاي ویژه، كه هیچ گونه ارتباطی با شایستگیهاي ذاتی و استعدادهاي فردي ندارد، از جملهي مهمترین مصادیق و نمونههاي فساد در بدنه و نظام اجرایى حكومتهاست كه بروز و پیدایش آن، آسیبها و آثار مخرّب اقتصادي و اجتماعی فراوانی در پی خواهد داشت. در در سیره و سبك حكومتی امیر مؤمنان، حضرت علی(ع) این مسأله مورد توجه ویژه قرار گرفته است و حجم قابل توجهی از دستورات و سفارشات آن حضرت به مسئولان و كارگزاران حكومتی به این موضوع و ابعاد آن مرتبط میباشد. لذا، در تحقیق حاضر با استنباط و بهرهگیري از روایات و متون دینی راهكارها و راهبردهاي مقابله و مبارزه با این چالش مورد بررسی قرار گرفته است. و روشن گردید كه در نظام حكومتی حضرت علی(ع) با سیاستگذاري و اجراي اقدامات و تدابیري از جمله: بركناري نیروهاي فاسد و نالایق، جلوگیري از فساد استخدامی، تقویت خودكنترلی و تقواي كاري، نظارت دقیق بر مسئولان، شفافیت در میزان دارایی، تأمین امور معیشتی و رفاهی مسئولان و برخورد قاطع و مجازات مفسدان، سیستم حكومتی كارآمدي براي جلوگیري و مبارزه با این نوع فساد پایهگذاري و اجرا گردید كه میتواند الگوي مناسبی براي برنامهریزي، كنترل و كاهش این گونه جرایم در دستگاه اجرایی نظام جمهورى اسلامى باشد و براى حلّ و مقابلهي صحیح، به آن رجوع نمود و با الگوگیرى از آن، به مقابله و حلّ این گونه معضلات پرداخت.