كليدواژه :
دولت رانتير , اقتصاد ايران , بيماري هلندي , درآمدهاي نفتي
چكيده فارسي :
بسیاری از صاحب نظران اقتصادی و سیاسی بر این باورند كه ثروت نفت عملكرد اقتصادی كشور را تحلیل برده و اثر سوئی بر ساختار سیاست در كشور داشته است, به گونه ای كه برخی چنان را اغراق را می پیمایند كه از ثروت نفت در كشور به مثابه بلا و نفرین یاد می كنند. در ایران صنعت نفت نقش رهبری اقتصاد را همانند دیگر صنایع (نساجی, فولاد, راه آهن و ماشین سازی) كه در مراحل اولیه توسعه در برخی كشورهای توسعه یافته ایجاد كرد, ایفا نكرده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر درآمدهای نفتی بر رانتیر شدن دولت در اقتصاد ایران و بروز و وجود عامل بیماری هلندی در اقتصاد ایران پرداخته است. لذا با توجه به ماهیت موضوع, نوع تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و برای جمع آوری اطلاعات از روش كتابخانه ای و در مقام تحلیل از داده های مركز آمار ایران استفاده شده است. نتایج این مقاله از این واقعیت حكایت می كند كه وابستگی دولت بر درآمدهای نفتی بر روابط دولت ملت هم سایه انداخته است. صحنه سیاسی, اجتماعی و حتی فرهنگی جامعه را تحت تاثیر قرار داده و همچنین نفت مهمترین عامل پیوند ما با خارجیان بوده است, چه با ساز و كار سلطه و چه بدون آن و بیشتر عنایت به درآمدهای ناشی از آن. بنابراین روش فعلی هزینه كردن درآمدهای نفتی نیاز به اصلاح دارد و جهت هزینه كردن بهتر درآمدهای نفتی پیشنهاد می شود بخشی از این درآمدها به اجرای زیرساخت ها, برنامه های توسعه و تولید و اشتغال اختصاص یابد و بخش دیگر از این درآمدها را صرف سرمایه گذاری و خرید سهام موسسات و بنگاه های بزرگ اقتصادی-مالی جهان شود و از منافع ناشی از این سرمایه گذاری برای توسعه كشور استفاده گردد.