بررسي اغراض ثانويه جملات انشائي طلبي در خطبههاي نهج البلاغه

علم معانی یكی از بخشهاي مهم بلاغت است كه در آن چگونگی مطابقت كلام با مقتضاي حال بررسی میگردد. یكی از شاخه هاي علم معانی بحث جملات انشائی است. انشاء بر دو نوع طلبی و غیرطلبی تقسیم می شود. انشاء طلبی جملههایی را گویند كه در قالب امر، نهی، استفهام، ندا و تمنّی به كار میرود. این قالبها گاه از اغراض اصلی و اوّلیه كه براي آن وضع شده خارج میگردد و در معناي ثانوي به كار میرود. اغراض ثانویهي كاربرد جملهها اغلب در كتابهاي بلاغی وارد شده اما باید توجه داشت كه دامنه كاربرد این اغراض بیش از موارد موجود در كتابهاي بلاغی است. این پژوهش با روش توصیف و تحلیل محتوا به بررسی جملات انشایی در نهج البلاغه پرداخته و به اغراض ثانویه جدیدي دست یافته كه دركتابهاي بلاغی كمتر اشاره شده است.