تعيين نقش و جايگاه تأمين مالي خرد در كاهش فقر ايران

اخیراً كاهش فقر به یكی از مباحث مهم در متون توسعه تبدیل شده است. با این حال، برنامه های مبارزه با فقر همان اندازه كه به كارایی سیاستگذاری و نحوه اجرای برنامه نیاز دارد، به شناخت ابعاد مختلف پدیده فقر و دلایل و پیامدهایش نیز نیاز دارد. خط فقر به عنوان یكی از شاخص های اندازه گیری و مقایسه توزیع درآمد در هر سیستم اقتصادی مورد توجه است و روشن است كه برقراری عدالت اجتماعی از راه كاهش نابرابری های مادی و توزیع متعادل درآمدها صورت می گیرد. در مباحث عدالت اجتماعی مطرح است كه برابری فرصت ها نقش مهمی در تحقق كاهش ناعادلانه امكانات خواهد داشت. از جمله ابزارهای تحقق این رسالت برای گروه های خاص جامعه )گروه های كم درآمد و فقیر( كه همواره دولت ها بر آن تأكید دارند، برنامه های اعتبارات خرد است. بر همین اساس، مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است كه تأمین مالی خرد، می تواند نقشی در كاهش فقر در ایران داشته باشد؟ جهت پاسخگویی به این سوال، پس از مشخص كردن مدل مناسب برآورد خط فقر و منظور كردن تأثیر تأمین مالی خرد )با استفاده از متغیر نسبت سپرده های بانكی به تسهیلات اعطایی مؤسسات مالی و اعتباری( در آن، تأثیر متغیرها بر كاهش فقر ایران، از روش داده های تابلویی مشخص شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد كه افزایش تولید ناخالص داخلی بدون نفت، افزایش نسبت سپرده های بانكی به تولید ناخالص داخلی و افزایش نرخ سود سپرده های بانكی كوتاه مدت، منجر به كاهش خط فقر غذایی و خط فقر كل شده اما افزایش نرخ سود سپرده های بانكی بلندمدت و افزایش نسبت سپرده به تسهیلات اعطایی در مؤسسات بانكی غیردولتی و اعتباری)تأمین مالی خرد(، منجر به افزایش خط فقر و كاهش سطح رفاه خانوارهای شهری شده است. واژگان كلیدی: ، ، ،