نورسياه در انديشه هاي عرفاني عينالقضات همداني

پژوهشی كه در پی میآید مسألۀ دفاع از ابلیس در ماجراي سجده نكردن بر آدم (ع) را در اندیشه هاي عین القضات همدانی بررسی كرده است . قاضی همدانی به تحلیلِ رفتار ابلیس پرداخته و به نوعی اختلاف در این مسأله را ظاهربینی مردم دانسته است. قاضی با توجه به گونه هاي متضاد نور یعنی نورِسیاه و نورِسپید كه یكی سببساز خلقت ابلیس گشته و مظهر دیگري را حقیقت محمدي (ص) دانسته ، مسألۀ ابلیس ستیزي را حل كرده است. در همین راستاست كه نورِسپید را كه از شدت روشنی سایهاي ندارد و تاریكی كنارش مطرح نمیشود ، در وجود پیامبر اكرم (ص) میجوید و نورِسیاه كه به نوعی به حقیقت ذات الهی اشاره دارد از شدت قدرت هر بصري را نابینا می سازد را در تركیب متناقض نماي نور سیاه را به كار گرفته است.