انگلستان، نفت و سلطه (مطالعه موردي شركت نفت بختياري)

بختیاریها شعبهای از اقوام لر هستند كه در جنوب غربی ایران زندگی میكنند و تقریباً از زمان صفویه به بعد نقش مهمی در تحولات سیاسی اجتماعی ایران بر عهده داشتند. با اكتشاف نفت در مناطق بختیاری فصل - تازهای برای تاریخ اقتصادی ایران رقم خورد. انگلستان كه با انعقاد قرارداد دارسی مووز بهرهبرداری از منابع نفتی ایران را كسب كرده بود جهت استفاده از منابع غنی نفتی در جنوب غربی ایران میبایست رضایت و همكاری بختیاریها را كسب میكرد و این چالش جدیدی را برای مناسبات دوجانبۀ بختیاریها و بریتانیا به وجود آورد. مقالۀ حاضر در پی بررسی مناسبات اولیۀ انگلیس و خوانین بختیاری بر مبنای نفت و تبیین دلایل تأسیس شركت نفت بختیاری است. در این رابطه توجه به ضعف و ناتوانی دولت مركزی در تثبیت قدرت خود در مناطق جنوب غربی ایران، شناخت سیاستهای استعماری انگلیس جهت حفظ شرایط برتری خود در منطقه و تثبیت قدرت خود در میان ایلات و همچنین موقعیت ایل بختیاری در مواجهه با شرایط جدید اهمیت ویژهای خواهد داشت. بدون تردید توجه به توربیات تاریخی میتواند برای شناخت علل عقب ماندگی ایران راه- گشا باشد و ما را در حركت به سمت توسعه و پیشرفت كمك كند.