ذهنيت جوامع جهان سوم و نقش آن در توسعه نيافتگي: با نگاه به جامعه ايران

توسعه نیافتگی و عقب ماندگی یكی از موضوعاتی است كه در مباحث روشنفكری و دانشگاهی كشور از آن بسیار سخن به میان میآید. این موضوع با این ذهنیت پیش آمده است كه در دورانی كه در آن به سر میبریم در بسیاری از مسائل، چه علمی و چه اجتماعی و فرهنگی، نسبت به جهان غربی دچار ایستایی و درماندگی هستیم. اما میزان مطالعاتی كه در این زمینه اقدام به تدوین راهكار و ارائه نظر برای برون رفت از این وضعیت صورت گرفته چندان در خور توجه نیست. پژوهش حاضر با توضیح نظریۀ لوسین لوی برول، فیلسوف و مردم شناس فرانسوی، و گزاره هایی كه وی در توضیح و تحلیل جوامع بدوی و ایلیاتی آورده است، این گزارهها را به صورت موردی درباره جامعه ایران به كار بسته است. با توجه به نظریات برول ویژگی هایی همچون ذهنیت های عرفانی و ماوراءطبیعی، ایستانگری، بیتوجهی به اوضاع عالم، تقدیرباوری و بسیاری ویژگیهای دیگر در جامعه گذشته و هماكنون جامعه ایران مشاهده شده و از جمله دلایل توسعهنیافتگی به شمار میروند. همچنین بررسی و تطابق اندیشه و نظرات برول با جامعه ایران تا حدودی صحت نظریه وی را برای ما به اثبات میرساند.