بررسي تاثير تغيير كاربري هاي مرتعي به زراعت ديم در ميزان رسوب توليدي در حوزه دوجاق چاي( استان اردبيل)

توان تولید زمین كه معمولا بوسیله میزان محصول یا دام در هكتار بیان میشود تابع عوامل زیادی از جمله ویژگیهای خاك ، اقلیم ، آفت و بیماریها ، پتانسیل ژنتیكی محصولات و دام و همچنین نوع مدیریت می باشد . شاید بتوان حاصلخیزی را تنها عامل مهم از خاك دانست كه تولید را تحت تاثیر قرار می دهد. كاهش حاصلخیزی خاك بر اثر شستشو و از دسترس خارج شدن عناصر غذایی كه ناشی از بروز پدیده فرسایشی است میتواند بر اثر تبدیل اراضی مرتعی به دیم بوجود آید. در حوزه آبخیز دوجاق چای در استان اردبیل در طول سالیان گذشته بسیاری از اراضی مرتعی به زراعی دیم تبدیل شده و در مدت زمان نه چندان طولانی برخی از آنها بر اثر فرسایش و خارج شدن عناصر غذایی بصورت زمین های كم بازده و لم یزرع رها شده و در بعضی دیگر زراعت با راندمان پایین ادامه دارد . در این مطالعه با نصب بارانساز و ایجاد بارندگی مصنوعی در زمین های زراعی و دیمی سعی شده تا میزان رسوب تولید شده در شرایط یكسان مورد مقایسه قرار گیرد . نتایج بدست آمده در قالب طرح بلوكهای كاملا تصادفی و به روش فاكتوریل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . با اجراء عملیات كشت و كار میزان گل آلودگی رواناب های حاصل از زمین های زراعی نیز چندین برابر می باشد . براین اساس اختلاف بین میزان رسوب حمل شده توسط رواناب های حاصل از زمین های زراعی و مرتعی و بخصوص در شیب های بالای 20 درصد بسیار معنی دار می باشد لذا بایداز گسترش زراعت در شیب های بالای 20 درصد ممانعت به عمل آمده و همراه با احیاء مراتع نسبت به مدیریت زراعی و كنترل فرسایش اقدام نمود .

the main factors govering the power of land productivity , as measured by the yield of crop or animal product per hectare. It can be said that fertility is the only important factor related to soil fertility decreases in amount by the factors such as being leached and nutritive elements getting unavailable as a result of erosion , It can be regained by landuse utilization changing such as pasturlands into dry farming land .In Djag-Chay cacthment in Ardebil region since many years a go most of the pasture land has been changed in to dry farming lands. It has not taken so long that some of them has become less productive or has been remained uncultivated as a result of rosion and lack of nutritive elements , and in some others cultivation with less efficiency still continues. The results of small artificial rain maker installed has been analysed and interpreted by randomized complete block desing and factorial experiment metods. With the cultivation, cultivation soils get empty and their porosity and permeability increases, and the amount of sediment yield in cultivated lands become more than that in pastur lands and also they become muddier based on this the difference between the amount of sediment by runoff from cultivation and pastureland especially in slopes of more than 20% makes great sense. therefore the increasing cultivation in slope more than 20% should be prevented and along with regaining pasturlands, cultivation management and erosion control should be considered .