جايگاه روانشناسي محيطي در طراحي معماري فضاهاي اداري (نمونه موردي مراجع قضايي و دادگاه ها)

در قرن معاصر موضوع رابطه انسان و محیط و قابلیت ترجمه آن به زبان طراحی محیط و معماری مورد توجه پژوهشگران این حوزه از دانش بوده است. در این راستا شناخت انسان و ویژگی های محیط زندگی و كار او و چگونگی برقراری رابطه میان این دو عامل اهمیت دارد . كیفیت نامناسب ساخت و سازه ای شهری و همچنین عوامل محیطی كه از دیدگاه روانشناسانه علاوه بر افزایش گرایش افراد به خشونت، باعث افزایش عوامل استرس زا در فضاهای تنش زا همانند دادگاه ها هم برای افرادی كه چنین فضاهایی محل كار آنها محسوب می شود، هم افرادی كه برای رسیدگی به مشكل خود به این محل ها مراجعه كرده اند و هم افرادی كه مرتكب جرم شده اند، می شود. هر انسان با توجه به سطح آگاهی، دانش و توان فنی خود به دخل و تصرف در محیط پرداخته و از طرفی این شرایط محیطی و مكانی است كه حدود و نحوه عمل و شیوه رفتارهای او را مشخص می نماید. هیچ كدام از این بناها در ایران نه تنها بیان كننده ی معیار های كیفی و كمی دستگاه های قضایی نیست بلكه حتی بطور كامل تامین كننده ی نیاز های فردی اجتماعی قضایی نیز نمی باشد كه از این رو ضرورت شكل گیری این پژوهش اهمیت می یابد. در این پژوهش كه از روش تحلیلی توصیفی استفاده شده است با هدف - بررسی نقش و كاربرد روانشناسی محیطی برای كاربران چنین مجموعه هایی به این نتیجه رسیده ایم كه طرح معماری یك مكان قضایی باید ضمن ایجاد و جلب اعتماد در كاربر، صداقت، شفافیت و عدالت را در ساختار بنا نیز نمایان سازد و در مجموع طراحی به گونه ای هماهنگ با روند قضایی باشد و اثری مثبت بر روی آن بگذارد و همچنین فضا ها باید دارای نشاط لازم برای بهره وران (كاركنان و قضات) و نیز مراجعان باشد كه در حقیقت باعث بهبود روحیه ی كاركنان و رضایت پرسنل و مردم در این محیط پر تنش خواهد شد.