مطالعه و بررسي عملكرد آسيابهاي حاشيه زاينده رود (نمونه موردي آسياب ناژوان شهراصفهان)

آسیابها از جمله آثار معماری با ارزشی می باشند كه نشانگر خلاقیت و مهندسی گذشتگان هستند. درك شور ایران، انواع مختلفی ازآسیاب وجود داشته است كه با توجه به كمی یا زیادی آب هر منطقه ازكشورمان، تنها با تغییر سیستم چرخ توانسته اند از انرژی آب به منظور آس نمودن غلات استفاده كنند.دراصفهان به دلیل حضور رودخانه پرآب زاینده رود، آسیاب های فراوانی وجود داشته است. نهرهای منشعب از رودخانه، امكان ایجاد آسیاب ها را در مسیر این نهرها فراهم كرده و موجب پراكندگی آنها شده است. در حال حاضر تقریبا تمامی آسیاب های حاشیه زاینده رود از بین رفته اند و متاسفانه به دلیل عدم شناخت و عدم پژوهش مناسب در این زمینه، معماری و عملكرد این آسیابها رو به فراموشی است. آسیاب ناژوان شهر اصفهان ، یكی از معدود موارد باقی مانده از این معماری سنتی می باشد كه با انتخاب این نمونه موردی به شناخت و بررسی عملكرد آسیاب های حاشیه زاینده رود پرداخته می شود. هدف این پژوهش سعی در شناساندن این نوع آسیاب به عنوان یكی از شاخص های معماری و فنی مهندسی ایران می باشد . در این راه ابتدا با مطالعات دقیق كتابخانه ای، دسته بندی انواع چرخ آسیاب انجام پذیرفته و یك نتیجه مشخص در رابطه با نوع چرخ آسیاب های زاینده رود حاصل شده است. پس از آن با مطالعات میدانی و رولوه قطعات باقیمانده از نمونه موردی، تمامی اجزا و نحوه عملكرد این نوع آسیاب به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. از نتایج حاصله در این پژوهش می توان در جهت شناخت و معرفی عملكرد آسیاب های حاشیه زاینده رود به عنوان نمونه ای از هنر و معماری سنتی بهره جست و همچنین بقای تاریخی و كالبدی نمونه های باقی مانده را تضمین نمود.