گذري بر شهر عادلانه در نظريه هاي شهرسازي و آموزه هاي اسلامي

اندیشه شهر عادلانه در نزد متفكرین شهرسازی در بیشتر دهه های قرن بیستم به طور عمده درانحصار صاحبنظران سوسیالیستی بود كه از نظامهای كمونیستی حمایت میكردند، اما از دهه 1970 به بعد با وارد شدن تركهای عمیق نظری و عملی بر پیكره پرطمطراق بلوك شرق و ارائه جایگزین های نظری در میان فلاسفه بلوك غرب، اندیشه شهر عدالت محور به جریان اصلی نظریه پردازی شهرسازی راه یافت. اكنون در قرن بیست و یكم این موضوع یكی از جذابترین مقوله های مورد توجه متفكران شهرسازی است. از طرف دیگر برشمردن ویژگی های جامعه و شهری عادلانه در نزد اندیشمندان اسلامی مبتنی بر قرآن و سنت پیشینه ای محكم دارد. مقاله حاضر كوشیده است با بررسی آرای مهمترین متفكرینحوزه شهر عدالت در میان نظریه پردازان شهرسازی و نیز مطالعه متون اصلی اسلامی در خصوصعدالت، معیارهای تحقق شهری عادلانه را در نزد هر دو نحله فكری بازشناسی كرده و سپس به مقایسه آنها با یكدیگر و ترسیم نقاط اشتراك و افتراق دست یابد. در این میان معیارهای «رفاه مادی»، «تنوع قومی، نژادی، مذهبی»، «حفظ محیط زیست»، «حفظ محیط زیست»، «مشاركت عمومی» و «همه شمولی» به عنوان مهم ترین معیارهای مشترك و معیارهای «سرپرستی پرهیزگاران»، «اعتدال در ارتباط با خدا» و «حفظ كرامت انسان ها» از معیارهای مختص آموزه های اسلامی می باشد.