پژوهش تربيتي و چالش هاي سياسي

در غالب حوزه های فعالیت بشری می توان سه بعد اساسی سیاست، پژوهش و عمل را از یكدیگر تمیز داد. غالباً كار سیاستگذاری، توسط افرادی صورت می گیرد كه با منابع قدرت سیاسی رابطه نزدیكی دارند. لذا بیم آن می رود كه اهرم سیاست، روند پژوهش را تحت تأثیر قرار دهد و از آن برای مشروعیت بخشی به سیاستهای خود استفاده كند. در كشوری چون ایران كه عمده منابع مالی پژوهش، از طریق دولت تأمین می شود، بیم بیشتری وجود دارد كه سیاست از طریق تخصیص بودجه و به تبع آن تعیین اولویتهای پژوهشی علاوه بر اثرگذاری بر فرایند پژوهشی تا حد قابل توجهی فرآورده پژوهش را نیز تحت تاثیر قرار دهد. از دیگر عوامل تأثیرگذار بر پژوهش تربیتی، «سلسله مراتب» است؛ بدین معنا كه برای انجام پژوهش های تربیتی، پژوهشگران از ارزش و امتیاز برابر برخوردار نیستند. سیاست می تواند محققین منتقد را از دور خارج كرده و زمام امور پژوهشی را به كسانی بسپارد كه ارتباط بیشتری با قدرت و حاكمیت دارند. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی، درصدد روشن سازی زوایای آشكار و پنهان رابطه بین سیاست و پژوهش تربیتی است. در مقاله پیش رو تلاش شده است به این سوالات عمده پاسخ داده شود: آیا پژوهشی تربیتی نیازمند استقلال و آزادی است؟ سیاست چگونه میتواند آزادی و استقلال علمی را به مخاطره اندازد؟ پژوهش تربیتی چگونه میتواند راه مستقل خود را بازیابد؟