كليدواژه :
سيندخت , سند تحول بنيادين آموزش و پرورش , تربيت اخلاقي , Shahnameh , مادر ايران , تربيت اجتماعي و سياسي , Sindokht , Mother of Iran , Moral education , Social – political education , شاهنامه , Fundamental Reform Document of Education
چكيده فارسي :
جایگاه و نقش مادر در زندگی و سرنوشت افراد و جوامع، از جنبه های بسیار مهم و در خور بررسی است. این جایگاه در طول تاریخ تمدن، فراز و فرود بسیاری را تجربه كرده است. امروزه تربیت دختران برای ایفای نقش مادرانگی با اثربخش ترین و كارآمدترین سازوكار ممكن، چالشی اساسی است. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ایران، برای تحقق مفهوم مركزی خود كه حیات طیبه در وجود انسان آرمانی است، چهل ویژگی را برشمرده است. این سند بر محوریت مشترك اسلامی ایرانی، استمرار این فرهنگ و افتخار به ارزشهای اصیل و ماندگار آن در كنار تقویت گرایش به زبان و ادبیات فارسی تأكید می كند. «سیندخت» از شخصیت های الگو آفرین در تعریف عملیاتی این ارزش ها به شمار میرود. مقاله ی حاضر بر آن است تا بر مبنای داده های توصیفی شاهنامه ی فردوسی و به روش تحلیل محتوا، جایگاه و نقش این بانوی شاهی را در دو سطح خرد و كلان؛ یعنی خانواده و تنش های اجتماعی سیاسی روز، تبیین كند و همزمان به متولیان و مشتریان آموزش و پرورش، ضرورت و اهمیت توجه به الگوهای موجود در هویت تمدن اسلامی - ایرانی و نیز توان میدانی آنها را در تربیت دانش آموزان دختر ایرانی یادآور شود. تطبیق ویژگی های شخصیتی سیندخت با الگوی انسان آرمانی نشان می دهد كه او در بیشتر ساحت ها و به طور خاصی، بعدی اخلاقی از ساحت اولی؛ یعنی تربیت اعتقادی و عبادی و اخلاقی و نیز هر دو بعدی ساحت دوم؛ یعنی تربیت اجتماعی - سیاسی، نمونه ای همزمان و منحصر به فرد از بانو و مادری نمونه است.