بررسي تطبيقي معماري و شهرسازي دوران قاجار

مقایسه ی تطبیقی شهرسازی و معماری دورهی قاجار و دورهی پیش از آن، گویای تفاوت های اجتماعی عمیقی است كه تاثیر آن بخوبی در نظام معماری و شهرسازی ایران قابل بررسی است. شهر قاجاری از طریق ادارهی شهر توسط تركیبی از نهادهای مدنی كه محلات تاریخی، تبلور كالبدی آن بود به چنان انسجام كالبدی دست می یابد كه شاید پیش از این هرگز در شهر ایرانی، تجربه نشده بود. همه چیز از فرهنگ و اقتصاد، عمران و آبادانی و نظام اجتماعی در ارتباط با هم و بر اساس مضمون زندگی جاری شكل می گرفت و از همین رو، تضادی لاینحل میان زندگی مردم و شهر ایجاد نمی گردید. نه معماری مزاحم شهر بود و نه شهر مزاحم سكونت. از این روست كه میتوان شهر قاجاری و به تبع آن نظام شهرسازی این دوره را تكامل مفهوم مدنیت در تاریخ شهرسازی ایران دانست كه بسیاری ار مفاهیم اجتماعی–مدنی آن قابل بازشناسی است. در این پژوهش سعی شده بر اساس روش توصیفی اسنادی پس از بررسی این دوران و مقایسه تطبیقی آن با گذشته و آینده ؛ ویژگی های معماری و به تبع آن شهرسازی دوران قاجار بیان گردد.