توسعه منطقه اي در استان سيستان و بلوچستان با استفاده از مدل بازار كار

استان سیستان و بلوچستان همواره جزو استانهاي توسعهنیافته در ایران بوده است. بررسی بخشهاي اقتصادي استان سیستان و بلوچستان از اولین سرشماري( 1335 ) تا آخرین سرشماري( 1385 ) نشان از عقبماندگیهاي ویژهاي دارد، كه ضرورت پرداختن به مباحث توسعه، خصوصا توسعه منطقهاي را دوچندان میكند. در این نوشتار، توسعه ي منطقه اي در استان سیستان و بلوچستان مورد تحلیل قرار می گیرد. تحلیل وضعیت بازار كار استان ، و نرخ رشد بخشهاي اقتصادي آن، دو عامل مهمی است كه در شناخت توسعهي منطقه اي سیستان و بلوچستان، بكار گرفته شده است. تحلیل وضعیت بازار كار و همچنین وضعیت نرخ رشد بخشهاي اقتصادي ، وضعیت توسعه ي استان سیستان وبلوچستان را بر ما آشكار خواهد كرد. بازار كار استان سیستان و بلوچستان ، یافته هایی را بر ما آشكار خواهد كرد كه عبارتند از : رو ندشناسی تغییرات اشتغال ، تحلیل كمبود شغل ، وضعیت مهاجرپذیري و یا مهاجرفرستی استان، آشكار شدن رابطهي علی بین مهاجرت و كمبود شغل. در تحلیل وضعیت نرخ رشد بخشهاي اقتصادي نیز، افت و خیز نرخ رشد بخشهاي اقتصادي آشكار خواهد شد بگونهاي كه روند تغییرات نرخ رشد بخشهاي اقتصادي ، به تفكیك بخش كشاورزي ، صنعت و خدمات ، مورد بررسی قرار می گیرد. در این نوشتار ، از تحلیل وضعیت بازار كار ، و نیز وضعیت رشد بخشهاي اقتصادي استان سیستان و بلوچستان طی پنج دهه ي سرشماري ( 1335 تا 1385 ) ، به تحلیل توسعهي منطقهاي استان خواهیم رسید. در پایان نیز به منظور درك كمبود- ها و درك تفاوتهاي منطقه اي، وضعیت بازار كار استان سیستان و بلوچستان با بازار كار تهران بعنوان قطب توسعه و منابع كشور مقایسه شده است. یافته هاي تحقیق نشانگر آن است كه: مهاجرپذیري و مهاجرفرستی استان سیستان و بلوچستان به ترتیب تابع مازاد شغل و كمبود شغل دربازار كار این منطقه بیش از آنكه وابسته به تغییرات نرخ (DL) بوده است. همچنین در استان سیستان وبلوچستان ، تغییرات عرضه نیروي كار بوده است. نكته دیگر اینكه در دهههاي اخیر (دهههاي (DN) باشد، وابسته به تغییرات طبیعی نیروي كار (DA) مشاركت سوم ، چهارم و و پنجم)، افزایش نرخ طبیعی نیروي كار كه به نرخ رشد جمعت برمیگردد ، عامل مهمی در ایجاد كمبود 1375 ، به دلیل - 1335 و 1385 - شغل در استان سیستان و بلوچستان بوده است. بازار كار استان در دو دهه ي 1345 كمبود شغل، وضعیت نامناسبی را سپري كرده است. :كمبود شغل در دهه نخست به دلیل تغییرات كم فرصت هاي شغلی است . در حالیكه كمبود شغل در دهه اخیر به دلیل رشد قابل ملاحظه جمعیت در دهه 1365 1375 می باشد. - در دو دهه بعد، یعنی دهه 1385 (DN) طبیعی عرضه نیروي كار از طرف دیگر، طی پنج دهه ي سرشماري ، وضعیت بخش خدمات بهتر از بخش صنعت بوده است و بخش صنعت ، وضعیت مناسبتري نسبت به بخش كشاورزي داشته، بگونهاي كه بخش كشاورزي نسبت به دو بخش صنعت و خدمات ، وضعیت بدتري را گذرانده است. مطالعه مقایسهاي بازار كار استانهاي سیستان و بلوچستان و تهران نشان می دهد كه در سه دهه اخیر، مقدار تغییرات اشتغال ( تقاضاي نیروي كار) در استان سیستان و بلوچستان، و همچنین در استان تهران، مثبت بوده و روندي افزایشی را دارا بوده است. همچنین سرعت افزایش تقاضاي نیروي كار در استان تهران نسبت به استان سیستان و بلوچستان بیشتر بوده است. 1355 ) همسنجی روند تغییرات مهاجرت استان تهران و سیستان وبلوچستان نشان می دهد كه - در سه دههي اخیر ( 85 استان تهران با یك شیب نسبتا زیاد، به سوي انباشت جمعیت، و استان سیستان و بلوچستان با شیب نسبتا ملایم تري، به سوي گریز جمعیت پیش می رود.